Categorie: Klimaat

Een ongemakkelijke waarheid over windmolens?

Weert 25-01-2018 – Trouw schreef van de week een stuk over windmolens, dat die duurzaam moeten en zo want anders laat maar. Ja windmolens zijn gemaakt van materiaal want het zijn dingen. En ja er zitten ook materialen tussen die best wat duurzamer kunnen. Maar dat geldt ook voor iPhones, tandenborstels, steenkoolcentrales, vliegtuigen en krantenpapier. Ik schreef in 2013 al een blog over het bullshitverhaal van de gifmeren in China. Ik herhaal het hier, met als toevoeging dat de grootste windmolenbouwer van de wereld Vestas geen “Rare Earth” gebruikt in z’n generatoren. Enjoy.

=======================

U bent van mij gewend dat ik op de mooie en minder mooie kanten van duurzame energie in ga. “Wind op zee” is een stokpaardje van mij en ik schrok me dan ook een hoedje toen ik gisteren dit artikel onder ogen kreeg:

De dodelijke keerzijde van windenergie
Met daarin teksten als “(in China worden) de kostbare zeldzame grondstoffen gevonden” en “een meer dan 120 km² grote poel van borrelend giftig afval”

Wat is er aan de hand?
Duurzame auto’s en windmolens zitten volgens het artikel tjokvol supermagneten gemaakt van Neodymium. En Neodymium is een zogenaamde “zeldzame aarde” (rare earth in het engels). En de winning is volgens het artikel alleen mogelijk in Binnen-Mongolië, alwaar de hel op aarde is gecreëerd om alle treehuggers van de wereld aan hun portie Nyodimium-magneten te helpen die ze nodig hebben in hun Priussen en Windmolens. De winning is extreem vervuilend, er moeten afgedankte zuren en zware metalen (waaronder o.a. uranium) gedumpt worden en het mijnstof zorgt er voor een dodelijke leefomgeving waarin de levensverwachting dramatisch gedaald is.

Tot zover de samenvatting van dit verhaal op o.a. Fibronot.nl (hofleverancier van klimaat scepticisme en ander ongerief).

Een stapje naar achteren
Je schrikt je een ongeluk als je dat leest, want ja, ik ben van de Tesla en de Prius en windmolens en zo. Dus ik moet me dit wel aantrekken. Ik ga de wereld niet beter achterlaten voor mijn kinderen en ondertussen de Binnen-Mongolen laten creperen. En zoals zo vaak is dat ook helemaal niet nodig, als je even 2 keer adem hebt gehaald, een stapje naar achteren hebt gedaan en het grotere plaatje hebt bekeken.

Want wat zijn de feiten?
Het valt allemaal wel mee met die Neodymium magneten. De wereldproductie van dit metaal is ongeveer 7.000.000 kilo per jaar.

De bronnen spreken elkaar erg tegen trouwens, maar ik hou de laagste maar even aan:
7.000.000 kilo (elementen database)
21.000.000 kilo (metals about)
80.000.000 kilo (alle rare earth : beleggings site)

In een Prius zit een magneet van 1 kilo, in een windmolen een van 250 kilo. Een magneet bestaat echter maar voor 11% uit Neodymium (de rest is ijzer en borium : Nd2Fe14B) . Dus als we wereldwijd elk jaar een miljoen Priussen bouwen en 10.000 windmolen dan is daar 11% x 3.500.000 = 385.000 kilo Neodymium voor nodig, 5,5% van de wereldproductie. De rest zit in gekleurd glas, harde schijfkoppen, MRI-scanners en kinderspeelgoed.

Dat stinkende meer van 120 vierkante kilometer dan? Dat meet 2,5 x 2,5 kilometer (gemeten met Google Earth). Dat is iets meer dan 6 vierkante kilometer, nog steeds erg groot voor een gifpoel, maar wel 20x zo klein als volgens de bangmakers. Dus die 120 vierkante kilometer gifmeer van hierboven is eigenlijk 6km2 x 5,5% = 330.000 vierkante meter groot als ze alleen magneetmetaal zouden winnen, een poel van 575×575 meter, groot genoeg om morgen actie op te ondernemen, maar geen zee!

En die arme Mongolen dan?
Tja, dat Neodymium blijkt helemaal niet zo zeldzaam als de naam doet vermoeden. En het kost maar 100 euro per kilo. En er is zat van. Alleen de Chinese overheid staat toe dat een stel maffiose mijnbouwdirecteuren alle niet bestaande milieuregels overtreden die China ooit bedacht heeft, en er dus mee weg komen om op de meest gore en primitieve en daarmee winstgevendste manier de metalen te winnen.

Om een idee te krijgen van hoe vies en gevaarlijk werk deze mensen doen moet je eens naar dit filmpje kijken en dan moet je weten dat het poeder giftig is, en de stroom waarmee de magneten gemagnetiseerd worden absoluut dodelijk is (mooie schoentjes). Let ook op alle slecht sluitende machines, roestige pijpen en Neodymiumstof op de handen.

Als China milieueisen zou stellen dan is het probleem morgen opgelost (op het opruimen van de milieuramp na dan, maar daar heeft China genoeg voor verdiend om dat op te ruimen).

Ik kan me heel goed voorstellen dat er met het bekend worden van dit verhaal strenge Europese regels komen (Max Havelaar Neodymium) die ervoor zorgen dat, voor het tienvoudige waarschijnlijk, Nydymium op een nette manier gedolven wordt, want dat kan makkelijk. Samenvattend : de supergoedkope gore mijnen concurreren schoon Nyodimium uit de markt. Dat kan je de windmolenbouwers absoluut niet aanrekenen.

En als we geen 10.000-den maar miljoen molens gaan bouwen?
Die kunnen prima zonder Nyodimium volgens Siemens, alleen zijn generatoren op basis van supermagneten nu nog goedkoper:

“Generators currently offered use permanent magnets with neodymium and dysprosium elements,” added Stiesdal. “A variant design magnetized with a system not using rare-earth magnets will be available in case of shortage of these rare-earth elements.”

En Tesla?
Daar zit geen Neodymium in, want Tesla gebruikt inductiemotoren (van koper en aluminium).

Ps . bedankt @HugoTeerds en @Kanteldenker voor jullie bijdrages

PPS. De Volkskrant bericht vandaag ook dat het wel meevalt met die zeldzame aardse, alternatieven genoeg:

PPS 19-04-2014 : Nog meer goed nieuws: Het Europese research project dat supermagneetloze automotoren ontwikkelt heeft zijn prototype gepresenteerd.

(Oorspronkelijk gepubliceerd op mijn oude blog “Stormglas” op 19 november 2013)

Door Lars Boelen

19 april 2014
Goed gesprek met een fossiel (revisited)

Gesprek tussen een Fossiel en Lars

Hallo, ik ben Lars, verontrust burger die zijn best doet de wereld beter achter te laten voor zijn kinderen.
Hallo ik ben Fossiel, voorstander van schaliegas, aardolie, steenkool, bruinkool en gashydraten, eigenlijk alles wat je in de fik kan steken om geld mee te verdienen vind ik mooi. Ik word als hoogleraar betaald door de fossiele industrie, of mijn achterban zit zwaar in de industrie of ik ben woordvoerder van gevestigde belangen in de gasindustrie, you get the point…
L: aangenaam!

L : dus je gelooft ook niet in klimaatverandering?
F: nope, allemaal onzin, waarom denk je dat de Noormannen Groenland zo genoemd hebben? Er groeiden daar 1000 jaar geleden palmbomen!
L: OK, nou ja dan weten we in ieder geval van elkaar waar we staan, maar even over dat schaliegas. Waarom wil je dat eigenlijk?
F: we kunnen daar honderd jaar gratis de kachel van laten branden!
L: Wist je dat je medestander minister Kamp heeft laten uitzoeken dat schaliegas maximaal 10 jaar lang 5% van Slochteren gaat leveren.
F: Oh, uhm, maar het gaat wel onze industrie 10-tallen jaren goedkoop gas leveren, net als in de VS…..
L: dus dat schaliegas gaan we gratis weggeven aan de industrie? Maar het ging toch miljarden aan de schatkist bijdragen, hoe zit dat dan?
F: Oh ja, uhm, nou ja, kijk, als we dat gas gratis aan de industrie geven, dan kunnen we de burgers nog 10-tallen jaren de hoofdprijs laten betalen voor Slochters gas, want dat gaat dan langzamer op! (slim hè)
L: Nou! Volgens mij sta ik met 2-0 voor in onze discussie, noem nou eens een goed argument!
F: schaliegas is een schone brandstof, HA, wat zeg je daarvan?
L: je bedoelt dat schaliegas “kolen” verdringt in Amerikaanse electriciteitscentrales?
F: PRECIES! 2-1 zou ik zeggen.
L: Niet zo snel, want waar worden die kolen nu verbrandt omdat ze zo goedkoop te verkrijgen zijn wegens het schaliegassucces?
F: Heu?
L: die kolen worden in jullie nieuwe kolencentrale in Groningen verbrandt en zorgen dus voor MEER CO2 uitstoot ipv minder. Elke kool die niet verbrand wordt in een schaliegasland zoekt de weg van de minste weerstand en zal dus ergens anders verbrand worden. Een uitbreiding van de fosssiele economie leidt 1:1 tot een stijging van de CO2 uitstoot wereldwijd! Ik zeg 3-0 voor mij.
F: uhm ,ja , als je het zo brengt….. Akkoord 3-0. Maar je moet wel toegeven dat de risico’s van het boren enorm klein zijn, dat gezeur over grondwatervervuiling is echt onzin!
L: dus omdat de risico’s van iets laag zijn moeten we het maar gelijk doen? Volgens mij moet je de risico’s afwegen tegen de hele businesscase, en die heb ik net met 3-0 van je gewonnen.
F: je hebt gelijk, je hebt gewonnen.
L: dank je
F: maar je begrijpt wel dat we toch gaan boren omdat wij het geld en de lobbykracht hebben?
L: ja hoor, dat weet ik, maar nu kan ik tenminste wel rustig slapen.
F: LOL, als ik mijn bonus binnen heb, ik ook!

L: Prettig kennis gemaakt te hebben.
F: het was een waar genoegen.

(Eerder gepubliceerd op 27 april 2013, maar gezien de schandalige opening van de RWE/Essent centrale in Groningen deze week nog maar een keer)

18 april 2014
An inconvenient truth about windmills?

“Wind power from turbine farms on sea”, that’s what I, treehugger, see as a major solution for our energy security in the future. That’s why I got scared yesterday, when someone pointed me to this article (in Dutch)

The deadly side of wind energy
(Or see English articles like this one)

It contains text like “the costly rare raw materials are only found in China” and “a stinking bubbling lake filled with nasty toxic waste, more than 120 km² in size”

What is the case?
Electric cars and windmills are supposedly filled to the rim with super magnets made of Neodymium. This metal is a so called “rare earth” mineral. This mineral would only be present in Inner Mongolia where Dante’s Hell is created in order to extract the drug that the Treehuggers of the world need so badly : magnets for their windmills and Prius’. Mining is extremely polluting because with the Neodymium traces of Uranium, toxic dust and acids are left over after mining and are dumped in a 120km2 artificial “toxic pool”.

One step back for a better view
That’s not nice to read when you’re into windmills and Prius. So I take serious note of this information, as I’m not really leaving the world a better place for my kids when I ruin the environment of the Inner Mongolians by the effects of my choices. So what is the bigger picture?
As so often done by the climate change deniers, they cherry pick facts and then blow them up, here we go:

The facts
It’s really not so bad for those super magnets. The world production of Neodymium is about 7.000.000 kilogram per year.

A Prius contains 1 kilogram, and a wind turbine 250 kilograms of Neodymium magnets. A magnet is made of Iron, 11% Neodymium and bohrium . So if we build 1 million Prius’ (a lot that is) and 10,000 turbines a year we need .38 million kilo of Neodymium. That is a whopping 5,5% of the yearly production. The rest is used to stain glass, make hard disks, build MRI-scanners and make toys, lots of toys:

And that stinking 120 square kilometer lake? Google Earth shows that it’s actually 2,5 x 2,5 kilometer (measured on screen). That’s a little over 6 square kilometers, less than 1/20 of the size of the fear mongers (and because currently only 5,5% is due to the Windmill magnets, the “windmill pool” is actually more like 600x600meter)

And what about those poor Mongolians?
We’ll, Neodymium appears to be not so “rare” after all. And it only costs €100 per kilo. There’s plenty of the stuff around the world. But the Chinese government doesn’t have environmental laws, let alone enforce them. So some crooks in Mongolia have built the cheapest dirtiest most profitable mine one can imagine.

If China would demand the mines to work cleanly, the problems would be solved tomorrow (and the cash they earned will need to be spent on cleaning up the dirty pool).

It is very well imaginable that Europe will soon demand some sort of green certification for Neodymium. This would probably double or even tenfold the price, but that wouldn’t make much difference in the price of the end products containing Neodymium magnets. Resuming: the extremely dirty mines are competing in a very “dirty” way against mines that would deliver clean Neodymium, but this can not be put on the plate of the Windmill or Tesla or Prius builders.

And for the new windmills? They can even use turbines without super magnets if they need to:

“Generators currently offered use permanent magnets with neodymium and dysprosium elements,” added Stiesdal. “A variant design magnetized with a system not using rare-earth magnets will be available in case of shortage of these rare-earth elements.”

Ps. Tesla uses induction motors made of copper and aluminum, no rare earth needed here.

Pps : Chinese environmental policies are becoming a big issue there

19 november 2013
World Energy Outlook 2013 – Wat er niet in staat

Vandaag kwam Maria van der Hoeven (van het Internationaal Energie Agentschap) met haar nieuwe World Energy Outlook, editie 2013 . Eén plaatje zegt meer dan 1000 woorden moet ze gedacht hebben, want we worden weer getrakteerd op stapels sheets en plaatjes. Alles wordt in het werk gesteld om aan te tonen dat het Business As Usual is voor de fossiele industrie, maar dat er wel werk aan de winkel is.

Het rapport zelf mag je kopen, voor €120, ondanks dat het IEA volledig betaald wordt met ons belastinggeld. Deze schande laat ik maar even voor wat het is en ik duik meteen in de plaatjes, en wel die op bladzijde 5 van de persvoorlichtingsmap:

We hebben namelijk, zo is inmiddels ook bij Maria doorgedrongen, een klimaatprobleem van hier tot de Filippijnen, en om te voorkomen dat de zeeën daar gaan koken is er een soort van consensus aan het ontstaan dat we als wereldgemeenschap moeten zien te voorkomen dat de wereldtemperatuur met meer dan 2 graden stijgt door onze CO2 uitstoot. Het enige wat we daarvoor hoeven te doen is te zorgen dat we ons “koolstofbudget” niet overschrijden. En dat hele verhaal is samengevat in dat plaatje, mooi hè?

Ik vond het ook een mooi plaatje, tot mijn oog viel op “1750-2011”. Wacht eens, dat is alle CO2 die uitgestoten is sinds James Watt de eerste stoommachine maakte! En die gele taartpunt is alle CO2 die Maria, U en ik tot 2035 uit denken te gaan stoten. Vergelijkt ze nou echt alle ooit uitgestoten CO2, de CO2 die wij er in ons leven doorheen jagen én de CO2 die nog in de rest van de geschiedenis verbruikt mag worden in 1 plaatje? Wow, dan mag dat plaatje wel iets meer detail bevatten wat mij betreft, hieronder een poging van mij:

Da’s ongemakkelijk hè? Meer dan de helft van alle ooit uit te stoten CO2 is opgestookt in de CV, de kolencentrales, uw vliegvakanties en de SUV van Maria. Onze kinderen scheept ze af met een hoeveelheid die onze ouders in de jaren 50 en 60 gebruikten, en voor hun kinderen breken nieuwe middeleeuwen aan.

Volgens mij zou het WEO-rapport uit 1 A4’tje kunnen bestaan met daarop in chocoladeletters :
Stop burning fossil fuels now!

Echt heel fijn om door zulke beleidsondersteuners van informatie voorzien te worden. Onze regering gebruikt de WEO als basis voor haar beslissingen, het is maar dat u het weet als u vanavond uw kinderen een nachtzoen gaat geven.

12 november 2013
Stranded Assets – 1 Steenkool

De kranten staan er deze dagen vol mee, grote mijnbouwbedrijven die stoppen met investeren in uitbreidingen van hun kolenmijnen en exporthavens.

Het Internationaal Energie Agentschap (dank je wel Maria) hintte er vorige maand al op: de groei in kolengebruik lijkt te stagneren. Ik blogde eerder heel veel over schaliegas, en dat elke gram kolen die de VS niet verstookte wel ergens anders verbrand wordt maar het begint er nu echt op te lijken dat de wal het schip begint te keren. De smog was deze zomer zo erg in China en India dat ze zelfs daar eisen beginnen te stellen aan centrales, maar:

New power plant emissions limits appear to be impossible for coal plants to meet without carbon-trapping technology that analysts say would be prohibitively expensive — if it were even available commercially yet.

Met andere woorden, omdat CO2 opslag nog steeds nergens commercieel toepasbaar is aangetoond (neemt u daar notie van Nederlandse minsters van EZ en MilIeu?) zit er zo langzamerhand niks anders meer op dan maar gewoon geen nieuwe centrales te bouwen. Wow, dat had ik begin dit jaar echt nog niet aan zien komen, het kan snel gaan!

De hele discussie over de CarbonBubble (waarde van Shell etc. veel te hoog omdat ze alle olie en kolen in de grond nooit op zullen kunnen of zelfs mogen graven) en Stranded Assets, investeringen in mijnen die nooit meer terugverdiend kunnen worden, begint uit te kristalliseren.

Bij onze vooruitstrevende Oosterburen leidt de Energiewende tot heel andere steenkoolindustriebedreigende situaties. Er wordt daar zoveel wind- en zonneenergie opgevangen en het net in gepompt dat het nu bijna routine wordt om bruin- en steenkoolcentrales af te schakelen. Hiermee worden de argumenten van de fossielen tegen wisselende groene stroomlevering gelogenstraft : het net stort namelijk niet in als er meer dan 30% duurzame energie in vloeit. Duitsland tikt 60% regelmatig aan, en Denemarken komt al boven de 100%.

Onze Nederlandse steenkoollobby zit nog, man hoe zeg je dat netjes, met oogkleppen op koffie te drinken bij de minister om al dat nieuwe moois in Groningen en op de Maasvlakte toch maar zo snel mogelijk operationeel te krijgen voor ook hier die verrekte windmolens en panelen komen.

Ik durf echter wel voorzichtig te roepen dat de kanteling van de “noodzaak van steenkoolelectriciteit” in volle gang is, en als ik mij niet vergis zijn we over het dode punt heen. Binnenkort horen we een enorme doffe dreun, niet schrikken. Dat zijn de fossielen die omdonderen.

Ps. We zullen de brokstukken (kolencentrales) wel collectief op moeten vangen zodat we ze voorlopig van december tot februari even kunnen laten meedraaien, maar het eind is in zicht!

Pps. Ik adviseer jullie om nog snel een keer in Elsdorf te gaan kijken, 60 km onder Venlo, de grootste bruinkoolmijn van de wereld, je weet niet wat je ziet. Binnenkort valt er niks meer te verdienen, en maken ze er een meer van of zo:

3 november 2013
Naar een fossielvrije samenleving (2 – kolenvrije stroom )

Als blogger die op zoek is naar mogelijkheden om zonder “fossiel” toch een gezellige toekomst tegemoet te gaan lees ik ook verhalen als “ClimateGate : De verzwegen kosten van het energieakkoord”. Een (lang) verhaal over de astronomische kosten die gemaakt moeten worden als “we” zouden overschakelen op “wind”.

Een heel redelijk stuk lijkt het, waarin op geraffineerde wijze wordt aangetoond hoe heel Nederland elk jaar zijn vakantiegeld in mag leveren bij zijn energiebedrijf om 3% extra duurzame stroom te krijgen, laat staan wat er met uw salaris gebeurt als dat 85-100% zou moeten worden.

Op zich wordt het stuk redelijk opgebouwd, de sommetjes lijken te kloppen. Daar zit je dan, met je duurzaamheidsmond vol met tanden. Nog eens lezen. En dan daagt het me opeens : onze vrienden van Climategate (ik denk dat ze CO2 vooral plantenvoer vinden, maar dat terzijde) doen alsof alle elektriciteit in Nederland door HUISHOUDENS wordt gebruikt. En dan moeten alle kosten voor die windmolens ook doorberekend worden aan die huishoudens. Maar wacht eens even, naast huishoudens hebben we toch nog een groep gebruikers? BEDRIJVEN! In Nederland gebruiken die meer dan 2/3 van alle energie. Maar ze betalen maar een fractie van de prijs van consumenten, en hoe meer ze gebruiken, hoe groter de korting (niet alleen stroom krijgen ze goedkoper, zelfs de energiebelasting is lager!) Met andere woorden, de grootste vervuiler draagt niks bij aan de oplossing. Zoals u van me gewend bent is het mijn doel om de “niks-toevoegende-energieverslindende”-industrie uit Nederland weg te jagen, en ik stel dus voor om ze dezelfde prijs als consumenten te laten betalen. Daar kan je dan opeens heel veel windmolens van neerzetten, zonder dat het de consument zijn vakantiegeld kost.

Of om het in een ander perspectief te plaatsen. Volgens CBS-statline gebruikten we in 2011 310 PJ aan elektrische energie, 85PJ (27%) is voor huishoudens. Het doempark van Climategate levert 10GW en kost 55 miljard euro (als we dat binnenlands aanbesteden dan is dat trouwens een mooie injectie in de arbeidsmarkt lijkt me) en als je het park afschrijft in 15 jaar (maar het park gaat 25 jaar mee, dus waarom zo kort?) dan kost dat inderdaad 500€ per gezin per jaar. Woooooo. Daar gaat je vakantie.

Maar 10GW aan opgestelde windturbines, met een loadfactor (% van de tijd dat de molen vollast draait) van 30% levert dat windpark 30% x10.000.000.000 Watt x 3600 seconden x 24 uur x 365 dagen = 94PJ.
DAT IS MEER ELEKTRISCHE ENERGIE DAN ALLE HUISHOUDENS BIJ ELKAAR GEBRUIKEN!

En als we dus als burgers aan bijvoorbeeld WindCentrale vragen dat park aan laten leggen op onze kosten en een hele DIKKE VINGER opsteken naar “het bedrijfsleven”, dan is onze energierekening voortaan dus niet €500 hoger per jaar, maar IS de rekening €500 per jaar, 40 euro per maand. En zitten we niet op 3, 7, 14 of 20 procent duurzame energie, maar op de volle 100%! We hebben in Nederland helemaal geen duurzaamheidsprobleem, we hebben een bedrijfsleven dat verslaafd is aan gratis stroom. DAT IS ONS PROBLEEM! Laat het bedrijfsleven met z’n VNO-NCW en klimaatakkoordslakken lekker helemaal alleen hun eigen boontjes doppen, wij burgers hebben ze niet nodig om onze klimaatdoelen te halen en wij kiezen zelf wel onze partners om die windparken aan te leggen.

Dit plan houdt nog geen rekening met zonnecollectoren, zonnestroom, LED-lapen, groene koelkasten e.d. waarmee burgers hun rekening van €40 nog veel verder kunnen verlagen.

Volgende keer ga ik eens kijken wat we als huishoudens aan duurzaam gas kunnen realiseren.

PS. Dubbelcheck op energieverbruik: 4000kWh x 3600sec x 7 milj huishoudens = 1x10e17J
dit is inderdaad 1/3 van 310PJ = 3x10e17J

PPS. Dat dit verhaal geen onzin is wordt onderbouwd door dit wetenschappelijke artikel over zon-wind&autoaccus dat Arthur Vermeulen hier onder in het commentaar aandroeg.

17 oktober 2013
Hoe de Nederlandse overheid haar Achterhoekse burgers fopt

Omdat het zo verdrietig is, en zo EXACT IDENTIEK aan wat er in Engeland gebeurde van de zomer voor u lieve Achterhoekers, mijn blogpost van van de zomer, aangepast aan uw situatie

Vandaag in het nieuws : ~~Britse overheid verlaagt belastingen voor schaliegasfrackers.~~

De Gelderlander : compensatie-schaliegas-de-beer-is-los

Strekking van het verhaal : Het ~~Verenigd Koninkrijk~~ Minister Kamp wil de schaliegassuccessen uit de VS herhalen in eigen land en de schaliegasfracker Cuadrilla ruim baan geven door de afdracht op minerale winningen te verlagen van 60 % naar 30%. Omdat de leefomgeving verwoest gaat worden wordt de lokale bevolking gecompenseerd, 100.000 ~~pond~~ euro vooraf en 1% van de winst.

En waar wordt de bevolking van pak hem beet ~~Frackingdale~~ Frackeveld (10.000 inwoners) dan mee afgescheept? Zullen we even gaan rekenen? Gas kost nu 23 cent per kuub, maar Amerikaans gas kost 6 cent en dát is wat de industrie nodig heeft, dus we gaan er van uit dat dát de prijs is die Cuadrilla mag rekenen. 6 cent per kuub dus. En een schaliegasbron in de Marcellus-Shale, het neusje van de zalm als het om scahliegas gaat, levert gemiddeld per dag 9000MCf = 252.000 kuub/dag * 365 = 92 miljoen kuub per jaar op. Na 5 jaar is het veld leeg.

Nu gingen we dat gas verkopen voor 6 cent, en Cuadrilla ging 30% van de opbrengst aan de staat afdragen. Er blijft dus 4 cent omzet per kuub gas over. Gezonde bedrijven maken een winst van 10 a 25% van de omzet. Ik ben de burgers gunstig gezind, en reken even met 25% winst. Dus elke kuub gas levert 1 cent winst op. Er werden 92 miljoen kuub geproduceerd, dus 920.000€ winst. Daarvan gaat 1% naar de bevolking, 9200€ per jaar, 1 euro per inwoner. Dus voor 1 euro per inwoner per jaar gaat de ~~Britse regering~~ Frackeveldse B&W zijn burgers blootstellen aan alle risico’s. En na 5 jaar pakt Cuadrilla haar boeltje op en verkast, miljoenen rijker, burgers van ~~Frackendale~~ Frackeveld in vertwijfeling achterlatend.

Gaat ‘m niet worden denk ik.

14 oktober 2013
Naar een fossielvrije samenleving (1 – aardgas)

Na alle boze blogposts over schaliegas, Aldel, Schiphol, peakoil en de vliegerij ga ik op “De Dag van de Duurzaamheid” eindelijk de blik vooruit werpen en constructief over de toekomst schrijven. Zoals genoegzaam bekend bij mijn lezers ga ik ervan uit dat onze samenleving snel moet veranderen om een dramatische klimaatverandering te voorkomen. Als extreem rijk land aan ons de morele plicht om daarin het voortouw te nemen om zodoende ruimte te maken voor (tijdelijk meer) CO2 uitstoot van opkomende economieën in Azië, Zuid-Amerika en Afrika.

Deze serie gaat zich richten op vier noodzakelijke verandergebieden:

1) Defossielisering (mijn spelling checker kent dit wordt nog niet maar ik heb het echt nodig om te omschrijven wat ik noodzakelijk acht) van onze huishoudens qua aardgas
2) Kolenvrije Elektriciteit
3) Defossielisering van ons vervoer
4) Defossielisering van onze industrie

Vandaag : Defossielisering van de huishoudens

Sinds we in de jaren ’60 onze samenleving hebben omgebouwd van olie en kolen naar gas hebben we een fantastische infrastructuur gekregen om onze huizen op een betrouwbare, veilige en comfortabele manier warm te houden. Maar met het leegraken van Slochteren doemt er ook het scenario van eeuwige afhankelijkheid van Poetin op. Ik heb eerder vaak gepleit voor de elektrificatie van de samenleving omdat zonnestroom enorm snel veel goedkoper wordt. Binnenkort is er al zoveel zonnestroom in Duitsland en België dat we overdag het licht hier gratis aan kunnen doen. Helaas hebben we daar niet zoveel aan, en ’s avonds en ’s winters doen zonnepanelen ook niet veel. We hebben met zon (en wind ook trouwens) dus een overbruggingsprobleem. Nu wordt er heel hard gewerkt aan oplossingen, en gedeeltelijk ook al uitgerold. Elektrische auto’s hebben namelijk een accucapaciteit die ongeveer twee keer zo groot is als wat we op een avond thuis gebruiken. Als er dus genoeg auto’s aan het net hangen om op te laden, dan kunnen we van heel veel auto’s die de volgende dag niet de volle lading nodig hebben, leentjebuur spelen. Hiermee lossen we voor een groot deel het dag-nacht elektraprobleem op. Blijft over het zomer/winteroverbrugging- en gasprobleem.

Duurzaam Gas
Nu komt het interessante stuk. We hebben namelijk dat fantastische gasnetwerk. Ik heb met de beheerder/ontwikkelaar ervan (GasTerra) contact gehad over proeven die ze aan het doen zijn met het gedeeltelijk vullen van het netwerk met waterstofgas. Dat kan zonder probleem tot 30 volume procent. Met andere woorden, je kan de kraan in Slochteren voor 1/3e dichtdraaien als je elders in het land het net maar bijvult met waterstofgas. Onze kooktoestellen en CV-installaties merken daar niets van! En waterstof kan je, herinner je de scheikundelessen nog, maken uit kraanwater door middel van elektrolyse. Het apparaat dat ze daar op school voor gebruikten was daarin bijzonder inefficiënt, maar er wordt hard gewerkt aan betere oplossingen. Gasgestookte centrales hebben een efficiency van ongeveer 60%, dus als we een methode vinden om elektra met meer dan 60% efficiency om te zetten in waterstof dan doen we het helemaal niet slecht, omdat er daarna nauwelijks meer verliezen zijn tijdens het transport naar uw CV-ketel. Ik noem dit gas voortaan : blauwe waterstof.

Daarnaast wordt er ook heel hard gewerkt aan het maken van pure methaan (grootste bestanddeel van aardgas) uit stroom. Kijk, dan wordt het helemaal tof, want volgens dezelfde bron bij GasTerra kan je de gasleiding ook met 100% methaan vullen, of 30% blauwe waterstof en 70% methaan. En kan de kraan in Slochteren dus helemaal dicht! (over industrieel gas een andere keer meer). Deze blauwe methaan zoals ik dat gas verder zal noemen, kan je samen met groene methaan (koeienscheten) prima in lege gasvelden pompen en ’s zomers aanmaken om ’s winters op te stoken. WAUW! Het lijkt er dus op alsof we een oplossing hebben om de kachel ’s winters aan te houden zonder Poetin!

Wat er nodig is om dit te realiseren is? De techniek bestaat al, en wordt op proefschaal al gebruikt in Duitsland, maar het is nog lang geen gemeengoed, en nog erg duur. Er is dus heel veel onderzoek nodig op onze Universiteiten, TNO en bij onze Gasbedrijven. We voeren de vliegtaks z.s.m. in, die levert 3 miljard op (zie blog van gisteren), en met dat geld gaan we de Duitse onderzoeksgroepen naar de kroon steken en een nationale “Power-To-Gas” (P2G) industrie uit de grond stampen, want als 1 land die nodig heeft, dan is Nederland dat wel. Als we als Nederland in de SolarChallenge de hele wereld jarenlang op achterstand kunnen rijden, en onze voetbalrobots rijden rondjes om onze oosterburen, dan moeten we dat ook met dit onderwerp kunnen! Alleen een sexy toernooi verzinnen (zoiets als RoboVoetbal, maar dan voor Power2Gas machines 🙂 en binnen 5 jaar een draaiende modellen die 85% efficiënt zijn.

Aktiepunten :
– Klimaat akkoord in het ronde archief, Force Majeur!
– ophouden met postcoderozen, en zoveel mogelijk duurzame elektra zo efficiënt mogelijk maken : via wind op zee. Een 1000 kilometer lange kabel verliest nauwelijks 2% vd energie, en voor een elektron maakt die 1000 kilometer niet uit t.o.v. het dak van de supermarkt in de buurt, 0,003 seconde later is hij hier, dus “lokaal opwekken” is een dure hobby.
– ophouden met zeuren dat “het net het niet aankan” elke kilowatt die we overhouden zetten we om in gas, die P2G-centrales zullen de ultieme uitvlakker van netpieken zijn.
– ophouden met zeuren over de “loadfactor” van Windmolens, als ze niet draaien maken we gewoon stroom uit blauwe methaan.
– ophouden met zeuren over chinezen die onze zonnepanelenindustrie kapotsubsidiëren. Als China ons wil helpen door al onze daken vol te leggen met PV zodat zij Poetins gas en kolen kunnen kopen, GEBRUIK VAN MAKEN!

Kom op, aan het werk, geen tijd te verliezen!

Ps. We gaan natuurlijk eerst volop door met ons gasverbruik verlagen (isoleren, warmtepompen), want al ons huidige verbruik vervangen met waterstof en blauwe methaan wordt veel te duur, gordijnen dicht dus vanavond, en het is fris vanavond, mooi moment om op kierenjacht te gaan, suc6!

10 oktober 2013
Vliegtaks van de baan (hoera?)

De fossiele lobby heft vanavond het glas, want de vermaledijde vliegtaks is van de baan! Nederland kende van juli ’08 tot juli ’09 die taks en de vliegindustrie implodeerde:

Jaar. Pasg. Vliegbew.
2011 53,5 453.000
2010 48,3 415.000
2009 46,2 418.000
2008 50,0 457.000
2007 50,4 465.000
(passagiers in miljoenen)

Of was het de economische crisis? Anyhow, de vliegtaks werd weer gedumpt, want Schiphol is het hart van onze economische motor en verdient 300 miljoen Euro per jaar! Da’s best veel, of valt dat wel mee? Hoeveel accijnzen en BTW over de verbruikte kerosine droegen ze eigenlijk af?

In 2011 verbruikten we in Nederland met z’n allen:
Benzine 6,3 miljard kilo x (73 cent acc. + 30 cent BTW) = dus 6,5 miljard belastingopbrengst
Diesel 4,1 miljard kilo x (43 cent acc. + 25 cent BTW) = dus 2,8 miljard belastingopbrengst
Kerosine 3,3 miljard kilo x (0 + 0 cent ) = dus 0 euro belastingen, dit zou 3,4 miljard zijn als het kerosine als benzine was belast.

Maar wat is dan die bijdrage aan de Nederlandse economie van Schiphol, dat een douceurtje van 3 miljard per jaar verantwoord is?
– YoLo vluchten naar Kreta?
– Bijbruinvluchten naar Turkije voor de grijze golf?
– Shopweekendjes New York en Londen voor de Gooise Meisjes?
– Haricots Verts uit Kenia?
– Mango’s uit Israël?
Nee, dat is allemaal pure luxe, daar kunnen we morgen van af zonder dat er iemand minder van wordt, iets anders dan…

Shoppende taxfree overstappers? Nee, de naam zegt het al, “tax free” dus het levert ons niets op. Maar er zal toch wel iets zijn waar Schiphol goed voor is?

Zakenvluchten! Uhm, het Fortune 500 bedrijf met 300.000 werknemers waar ik werk heeft al sinds 2007 een extreem restrictief reisbeleid, en inmiddels doen we eigenlijk alles via videoconferencing. Volgens mij wordt het meeste contact tegenwoordig zo afgehandeld. Dus blijft over het congrescircuit en het diplomatieke circuit. Dat zijn gebruikers die geen cent geven om een iets duurder ticket, wordt toch gefinancierd door de belastingbetaler.

Goed, we zijn het dus eens dat vliegen voor 90% van de reizigers pure fun&luxe is? Daarom ga ik in een tijd waarin overwogen wordt om drinkwater te belasten ook eindelijk kerosine belasten. En wel net als benzine met een euro per kg/liter. Vliegtuigen zijn volgens de propagandamachine van Schiphol namelijk EXTREEM ZUINIG (aanrader, hilarisch!!) Een vliegtuig verbruikt maar 1 liter kerosine per 30 kilometer, probeer dat maar eens met een Golf of HSL-trein. Da’s mooi, want een retourtje Antalya is 6800 kilometer. Dat zijn dus maar 226 liters en dus 226 euro extra per retourtje per passagier.

Dat betekent dus, u leest het goed, dat een gezin met twee kids dat in de herfstvakantie even naar Turkije vliegt €1000 belastingsubsidie krijgt. Ik zou zeggen, neem het er nog gauw van, want deze absurde verspilzucht gaat niet lang meer duren, dat voorspel ik U, zie ook mijn vorige blog over de ICAO en de verplichting van Nederland om te zorgen dat onze luchtvaartmaatschappijen klimaatruimte gaan maken voor ontwikkelingslanden.

Nou alleen nog 76 zetels in de 2e kamer en 38 in de 1e, en het is geregeld.

9 oktober 2013
Internationale Luchtvaart maakt er nu serieus werk van (kuch)

De VN International Civial Aviation Organisation sloeg zich van de week uitgebreid op de borst en wist zelfs de binnenlandse pers te bereiken met hun laatste klimaatactieplan:

“Dramatic MBM Agreement and Solid Global Plan Endorsements Help Deliver Landmark ICAO”

MBM staat voor “market based measures” , op de markt gebaseerde maatregelen. Dit zijn maatregelen die “goedkoper” en “effectiever” zijn dan maatregelen die overheden opleggen om milieudoelen te halen. Wat het aan de markt overlaten van milieumaatregelen oplevert heeft CEO Voser van Shell ons vandaag geleerd: 17 miljard euro in schoon milieuvriendelijk schaliegas geïnvesteerd, verduurzaming een decennium opgehouden en nu zeggen “sorry, was toch niet zo’n goed idee”.

Dan volgen pagina’s met maatregelen als het optimaliseren van aanvliegroutes (categorie “brug open, motor uit”), op de luchthaven slepen door tractors op biodiesel en zuiniger vliegtuigmotoren. Hier ligt al de hoogste prioriteit op van de hele industrie omdat het direct hun kostprijs beïnvloedt, dus waarom dit nu VN-beleid moet zijn is me onduidelijk.

Afijn, de uiteindelijke maatregelen waarvoor we moeten gaan klappen:

Of in gewoon niet diplomatiek Nederlands:
A) We moeten als luchtvaartindustrie wel blijven groeien!
B)Een plan dat broeikasgassen moet tegengaan moet broeikasgassen tegengaan. (duh)
C) Moet bijdragen aan internationale doelen. (zie opmerking bij B).
D) De afspraken moeten fraude bestendig zijn. (zie opmerking bij B)
E) De MBM’s moeten kosteneffectief zijn. (lees winstverhogend)
F) CO2 maar 1 keer tellen. Lijkt me prima, gewoon het aantal liters kerosine bijhouden per vliegtuig, maar dat doen ze al.
G) Maatregelen moeten niet marktverstorend werken (dat wordt heeeeeeel lastig)
H) Vliegen alleen aanslaan voor wat door vliegen veroorzaakt wordt. Zelfs als het lukt om dat maar voor 50% te halen zou al een revolutie zijn.
I) In het verleden behaalde resultaten moeten meegeteld worden. NEE! We moeten voor “1990-40%” gaan, dát is het doel. Het gaat om de absolute CO2-uitstoot, niet om hoeveel er nu uitgestoten zou zijn als er alleen nog maar Concordes zouden vliegen.
J) Het moet wel gezellig blijven, als het pijn gaat doen dan doen we niet mee
K) Oei, weer iets met CO2 markten, de industrie wil het via aflaten regelen, geen voorstander van, want zie punt D), hartstikke ondoorzichtig en fraudegevoelig
L) Hier gaat het dus om idd, wat zijn de CO2-effecten van de MBM’s?
M) Kleine landen ( < 1% van de wereldmarkt) moeten vrijgesteld worden. Helemaal mee eens, iedereen heeft recht op ontwikkeling. De consequentie daarvan is echter dat de groten (“wij”) zullen moeten inleveren en dit is in tegenspraak met A, G en J en dus onuitvoerbaar
N) Hier heb ik even hulp nodig, de opbrengsten van MBM’s moeten aangewend worden voor zuiniger motoren en het helpen van kleine landen. Ben wel benieuwd welke Grootbankiers dat zijn die gaan verdienen aan het inperken van de vliegerij.
O) Reken maar dat behaalde resultaten gerapporteerd worden. Ik ben er overigens ook donders benieuwd naar als er géén resultaten zijn.
P) Eerlijk zullen we alles delen, een mooie diplomatieke afsluiting van dit VN stuk. Het is het eerste VN stuk dat ik in mijn leven lees, ik vermoed dat ze allemaal met deze zin eindigen.

Samenvattend : We spreken af dat we iets gaan doen, dat we dat gaan meten en rapporteren maar dat het niet marktverstorend of winstverlagend mag werken. De grote moeten meer hun best doen dan de kleintjes. Ik heb er, dat zult u begrijpen, een keihard hoofd in….

Ik hoop maar voor de atmosfeer dat mijn diplomatieke Engels dermate slecht is dat ik het allemaal compleet verkeerd begrepen heb, en dat we in 2030 gewoon 40% minder kerosine-uitstoot hebben dan in 1990. To be continued.

6 oktober 2013