Bráááánd: toegang tot kinderbreintjes (#kidsmarketing)

Je gaat het pas zien als je het door hebt. Op dinsdag trof ik zoonlief thuis op de bank met YouTube filmpjes op de tablet aan waarin collega 10-jarigen uitlegden dat je “voor 20ct bij de Aldi ZO’N pak lucifers kon kopen” en wat je daar wel allemaal niet voor gaafs mee kon doen (indringend gesprek volgde). Twee vuurgerelateerde incidentendagen volgden. Vrijdag bij de thee kwam de aap uit de mouw, die maandag was de brandweer langsgeweest en die had de klas omstandig (en ik vermoed erg enthousiast) verteld over de gevaren van brand, lucifers, spuitbussen en god mag weten wat nog meer voor spannende experimenten. Hij had tot dat moment nog nooit omgekeken naar vuur (behalve met papa bij de barbecue).

En  zo subtiel werkt dat dus, kidsmarketing. In de veilige setting van de klas staan de kinderbreintjes weid open voor de meest directe en subtiele suggesties. En daarom moeten we dus in schoolsituaties gewoon een algeheel verbod op reclame en “voorlichting” invoeren. Mijn kind hoeft geen Unilever Smeerdiploma, geen door CocaCola gesponsord Jongeren op Gezond Gewicht sportfestijn of Venz Koningsontbijt. 

Ouders moeten het heft zelf weer in handen nemen, al die voorlichting  in klassikale situaties is misschien hoogst educatief en leuk, maar als het om brandveiligheid of voedselveiligheid gaat dan kunnen ouders dat prima zelf met hun kroost bespreken. Daar mag best via school lesmateriaal over aangeleverd worden, maar de commercie moet daar kilometers ver vandaan blijven. 

Het was trouwens best leuk om een rondje met ‘m door het huis te maken en een slechte stekker te repareren en vluchtplan te oefenen. Hou je veilig (zonder Cola).

Beste Philip den Ouden (@FNLI_nl)

Je liet mij vragen wat mijn drijfveren zijn en of ik die middels een persoonlijke email kenbaar wilde maken. Dat begrijp ik heel goed vanuit jouw functie als directeur van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie. In jouw takenpakket staat namelijk dat je de belangen van de levensmiddelenindustrie moet behartigen. Nou is het mijn hele doel om de achterkamertjes en onzichtbaarheid uit de Nederlandse voedselindustrieoverlegwereld uit te bannen, dus die persoonlijke mail leek me niet zo’n strak plan. Ik wil wel graag uitleggen wat mij drijft, dus bij deze een open brief:

Ik vermoed dat je reageert op deze tweet van mij naar aanleiding van de uitzending van TrosRadar over het maar niet lukken van het verlagen van vet-, suiker- en zoutgehaltes van de producten van uw achterban:

Het punt is Philip, dat wij burgers (waar ik er gewoon eentje van ben, ik heb geen miljardenorganisaties achter me) machteloos moeten toezien hoe de industrie middels overleggen, convenanten en publiek-private samenwerkingsovereenkomsten met semi-overheidsorganen alle inspraak van burgers effectief uitgeroeid heeft. Terwijl het om mijn eten gaat. En dat wringt. Ik zie mijn jeugd opgroeien met zwaar gepromote zakken chips met de optimale verhouding toegevoegde suiker, vet en zout om honger op te wekken. Ik gaf ze “appelsap” mee terwijl dat achteraf suikerwater bleek te zijn. Als goedmakertje mogen ze 1x per jaar met hun zojuist behaalde margarinesmeerdiploma een Konigsontbijt met hagelslag op school eten.

En dat moet anders.

Dus zolang jij met dure woorden en VVD-blauwe stropdas blijft verkondigen dat “wetgeving tegen zout, zoet en vet niet werkt en zelfregulering effectief is” en dat “kidsmarketing eigenlijk nauwelijks effect heeft” blijf ik Pinokkioneuzen tweeten. Ik bereik er niets mee, maar het geeft me in ieder geval het gevoel dat ik mijn stem heb laten horen.

Lars

PS. TrosRadar en De Monitor hebben vakkundig onderbouwd waarom uw stellingen op gejokkebrok berusten. Ik mis tijd en budget om daarvoor een onderzoeksgroep en mediacampagne op te zetten dus daar zult u het mee moeten doen.

PPS. “Gekocht treuzelen is door middel van financiering van overleggroepen, convenantclubjes en “onderzoeken” zo lang mogelijk effectief beleid tegenhouden. Ik ben hier zeer bekend mee vanuit mijn werk voor het klimaatdossier.

 

MijnStroom? Dat wordt dus ZelfStroom!

Een van de eerste dingen die je moet doen als je een nieuw huis betrekt is een energiecontract afsluiten. Nou ben ik nogal kieskeurig, want het moet groen, lokaal, duurzaam en als het even kan voorbereid op zonnepanelen, warmtepomp en electrische auto. Daarnaast moet het eigenlijk ook nog cooperatief, samen, want ik heb een broertje dood aan fossiele mastodonten.

Het toeval wil dat ik deze week op het Crowdfundplatform Symbid een fundingactie tegenkwam voor het bedrijf ZelfStroom. Die hebben het ei van Columbus ontdekt: zonnepanelen verhuren aan huiseigenaren, en de huur laten betalen met de stroomopbrengst. Dat kan omdat de rente momenteel historisch laag is (omdat de fossiele economie aan het instorten is maar dat zeggen we even niet tegen Henk en Jeroen) en het gevolg is dat ze ontzettend aantrekkelijke tarieven kunnen bieden.

Ik vind investeren in startups leuk maar ik ben enorm kieskeurig, ook hier weer, voordat ik ergens in ga investeren:

  • het product moet revolutionair zijn
  • het product moet duurzaam en/of sociaal zijn
  • Het bedrijfsmodel moet omzetgroei zonder personele groei mogelijk maken
  • Een beetje snelheid op de markt doordat men vroeg is en een topteam heeft.
  • Een goed bedrijfsplan met een realistische waardontwikkkeling die recht doet aan het hoge risico dat je neemt door vroeg te investeren.

ZelfStroom vinkte al die vakjes aan, en de aanbieding om beleggers te lokken is ook nog eens absurd aantrekkelijk: 1500€ investeren en daardoor 675€ korting krijgen op je panelen waardoor de netto investering maar 825€ is als je toch zonnepanelen wilde. Als het middenscenario uitkomt stijgt de waarde voor 2020 13x. Met miljoenen huizen die afgesloten moeten worden Van Slochteren is er een bepaald aantrekkelijke markt, dus waarom niet?

Omdat ZelfStroom voor de verhuurdiensten gaat maar ook energiebedrijf is doen ze stroom en gas er gewoon bij: je krijgt het tegen kostprijs thuisgeleverd als bij elke andere energie leverancier zolang je nog niet zelfvoorzienend bent.

Mijn vermoeden dat ook hier de oprichters weer erg benaderbaar zouden zijn bleek ook nu weer uit te komen. Deze week offerte doorgesproken voor mijn zonnestroominstallatie en deze zomer al zelf koken en douchen op zonnekracht! Yes!!!

De toekomst is elektrisch!

Is er toekomst voor stadsverwarming? (Gastblog deel 2)

Derk Jansen (@Reeshofwarmte) legt in deel 2 van dit gastfeuilleton uit waarom stadsverwarming waar nu zoveel aandacht voor is helemaal geen toekomstvaste investering is. Hier gaan we:

Is er toekomst voor stadsverwarming?

In een ideale wereld jazeker, met een duurzame bron, goed gebruik en eerlijke beprijzing zou dat zeker moeten kunnen. Helaas is dit in Nederland, waar de grote energiebedrijven de dienst uitmaken, niet mogelijk gebleken. 

Er is een grote groep warmteafnemers (burgerklanten) aan het vechten voor eerlijke prijzen voor stadswarmte wat flink wordt getraineerd door het ministerie van Economische Zaken. Zelfs kostprijsparameters die aantoonbaar onjuist zijn worden onder het mom van onderzoek (waarvan de resultaten al bekend zijn) vooruit geschoven. (Deze VVD strategie wordt ook bij het aardbevingsdossier en het schaliegasdossier toegepast, LB)
Leuk detail is dat er al druk aan een plan B wordt gewerkt (men weet dus dat de gebruikers gelijk hebben en dat er teveel betaald wordt) Autoriteit Consument en Markt gaf aan dat er andere waardes gezien worden in de markt (prijs CV-ketel e.d.) en dat er onderzoek moet komen maar tegelijk geeft men aan dat wanneer de prijzen  gaan zakken dit ten kost gaat van de winstgevendheid en dus van de wil nieuwe warmtenetten aan te leggen.

En met de huidige absurde warmteprijzen kan men al geen nieuwe netten van de grond krijgen. Partijen die nieuwe netten uit willen rollen pleiten immers voor ‘experimenteerruimte’ in de warmtewet. Mijns inziens zit er meer dan voldoende ruimte om te experimenteren in de warmtewet met een prijsstelling die 15-25% boven de eerlijke NMDA (Niet meer dan Anders – gas-) prijs ligt. Alle leveranciers samen hebben afgesproken om het MAXIMUM tarief uit de warmtewet als HET tarief te bestempelen zonder onderbouwing. Dan is er nog de niet te verklaren huur van meestal eigen apparatuur van de consument en je komt tot de conclusie dat je de leveranciers zeker geen experimenteerruimte moet geven maar eerder de maximumprijs terug moet brengen naar een redelijke prijs zoals er lang in de warmtewet heeft gestaan. Er is immers bij alle netten afgesproken dat de consument nooit meer zou betalen dan de gasprijs (de redelijke prijs is succesvol uit de warmtewet gelobby’t  vlak voor invoering).

Dan is er nog een olifant in de kamer die maar eens benoemd moet worden. In een relatief kort tijdsbestek is onze energievoorziening en behoefte drastisch veranderd. Onze energievoorziening gaat steeds meer naar elektra toe en de betaalbare opslag van energie komt steeds dichterbij. Een zeer waarschijnlijk scenario is dat de energieprijzen dan heel hard gaan dalen als je bereid bent om ook je eigen teveel opgewekte stroom ter beschikking van het net te stellen. Je krijgt er dan op latere momenten gewoon weer stroom voor terug dit hoeft geen eigen dakstroom te zijn maar kan ook een deel in een windturbine zijn bijvoorbeeld. Stroom wordt dan mogelijk zelfs een soort service product.
De vraag is dus of het dan nog verstandig is om een infrastructuur te gaan aanleggen die voor de komende 50 jaar gekoppeld is aan fossiele elektriciteitcentrales (die later mogelijk zelfs uitgaan of zelfs moeten) om afnemers van warmte te voorzien. Het is te voorzien dat straks iedereen met eigen zonnepanelen en een warmtepomp veel goedkoper zelf warmte opwekt dan met stadsverwarming ooit mogelijk zal zijn.

Het tijdsbestek om een warmtenet rendabel te exploiteren is gewoon heel erg lang en onze energievoorziening is in razend tempo aan het wijzigen.

Is er nog toekomst voor warmtenetten? Ik durf die vraag niet (meer) met ja te beantwoorden. Misschien in eigendom en beheer van de afnemers zelf. Alleen zullen die waarschijnlijk kiezen om zelf hun huizen te verduurzamen in plaats van miljoenen tot miljarden aan staal in de grond te leggen.

Derk Jansen

Deel 1 van deze reeks leest u hier

Leestips : 
– opslag energie leidt tot “off-grid” woonwijken