Weert 25-01-2018 – Trouw schreef van de week een stuk over windmolens, dat die duurzaam moeten en zo want anders laat maar. Ja windmolens zijn gemaakt van materiaal want het zijn dingen. En ja er zitten ook materialen tussen die best wat duurzamer kunnen. Maar dat geldt ook voor iPhones, tandenborstels, steenkoolcentrales, vliegtuigen en krantenpapier. Ik schreef in 2013 al een blog over het bullshitverhaal van de gifmeren in China. Ik herhaal het hier, met als toevoeging dat de grootste windmolenbouwer van de wereld Vestas geen “Rare Earth” gebruikt in z’n generatoren. Enjoy.
=======================
U bent van mij gewend dat ik op de mooie en minder mooie kanten van duurzame energie in ga. “Wind op zee” is een stokpaardje van mij en ik schrok me dan ook een hoedje toen ik gisteren dit artikel onder ogen kreeg:
De dodelijke keerzijde van windenergie
Met daarin teksten als “(in China worden) de kostbare zeldzame grondstoffen gevonden” en “een meer dan 120 km² grote poel van borrelend giftig afval”
Wat is er aan de hand?
Duurzame auto’s en windmolens zitten volgens het artikel tjokvol supermagneten gemaakt van Neodymium. En Neodymium is een zogenaamde “zeldzame aarde” (rare earth in het engels). En de winning is volgens het artikel alleen mogelijk in Binnen-Mongolië, alwaar de hel op aarde is gecreëerd om alle treehuggers van de wereld aan hun portie Nyodimium-magneten te helpen die ze nodig hebben in hun Priussen en Windmolens. De winning is extreem vervuilend, er moeten afgedankte zuren en zware metalen (waaronder o.a. uranium) gedumpt worden en het mijnstof zorgt er voor een dodelijke leefomgeving waarin de levensverwachting dramatisch gedaald is.
Tot zover de samenvatting van dit verhaal op o.a. Fibronot.nl (hofleverancier van klimaat scepticisme en ander ongerief).
Een stapje naar achteren
Je schrikt je een ongeluk als je dat leest, want ja, ik ben van de Tesla en de Prius en windmolens en zo. Dus ik moet me dit wel aantrekken. Ik ga de wereld niet beter achterlaten voor mijn kinderen en ondertussen de Binnen-Mongolen laten creperen. En zoals zo vaak is dat ook helemaal niet nodig, als je even 2 keer adem hebt gehaald, een stapje naar achteren hebt gedaan en het grotere plaatje hebt bekeken.
Want wat zijn de feiten?
Het valt allemaal wel mee met die Neodymium magneten. De wereldproductie van dit metaal is ongeveer 7.000.000 kilo per jaar.
De bronnen spreken elkaar erg tegen trouwens, maar ik hou de laagste maar even aan:
7.000.000 kilo (elementen database)
21.000.000 kilo (metals about)
80.000.000 kilo (alle rare earth : beleggings site)
In een Prius zit een magneet van 1 kilo, in een windmolen een van 250 kilo. Een magneet bestaat echter maar voor 11% uit Neodymium (de rest is ijzer en borium : Nd2Fe14B) . Dus als we wereldwijd elk jaar een miljoen Priussen bouwen en 10.000 windmolen dan is daar 11% x 3.500.000 = 385.000 kilo Neodymium voor nodig, 5,5% van de wereldproductie. De rest zit in gekleurd glas, harde schijfkoppen, MRI-scanners en kinderspeelgoed.
Dat stinkende meer van 120 vierkante kilometer dan? Dat meet 2,5 x 2,5 kilometer (gemeten met Google Earth). Dat is iets meer dan 6 vierkante kilometer, nog steeds erg groot voor een gifpoel, maar wel 20x zo klein als volgens de bangmakers. Dus die 120 vierkante kilometer gifmeer van hierboven is eigenlijk 6km2 x 5,5% = 330.000 vierkante meter groot als ze alleen magneetmetaal zouden winnen, een poel van 575×575 meter, groot genoeg om morgen actie op te ondernemen, maar geen zee!
En die arme Mongolen dan?
Tja, dat Neodymium blijkt helemaal niet zo zeldzaam als de naam doet vermoeden. En het kost maar 100 euro per kilo. En er is zat van. Alleen de Chinese overheid staat toe dat een stel maffiose mijnbouwdirecteuren alle niet bestaande milieuregels overtreden die China ooit bedacht heeft, en er dus mee weg komen om op de meest gore en primitieve en daarmee winstgevendste manier de metalen te winnen.
Om een idee te krijgen van hoe vies en gevaarlijk werk deze mensen doen moet je eens naar dit filmpje kijken en dan moet je weten dat het poeder giftig is, en de stroom waarmee de magneten gemagnetiseerd worden absoluut dodelijk is (mooie schoentjes). Let ook op alle slecht sluitende machines, roestige pijpen en Neodymiumstof op de handen.
Als China milieueisen zou stellen dan is het probleem morgen opgelost (op het opruimen van de milieuramp na dan, maar daar heeft China genoeg voor verdiend om dat op te ruimen).
Ik kan me heel goed voorstellen dat er met het bekend worden van dit verhaal strenge Europese regels komen (Max Havelaar Neodymium) die ervoor zorgen dat, voor het tienvoudige waarschijnlijk, Nydymium op een nette manier gedolven wordt, want dat kan makkelijk. Samenvattend : de supergoedkope gore mijnen concurreren schoon Nyodimium uit de markt. Dat kan je de windmolenbouwers absoluut niet aanrekenen.
En als we geen 10.000-den maar miljoen molens gaan bouwen?
Die kunnen prima zonder Nyodimium volgens Siemens, alleen zijn generatoren op basis van supermagneten nu nog goedkoper:
“Generators currently offered use permanent magnets with neodymium and dysprosium elements,” added Stiesdal. “A variant design magnetized with a system not using rare-earth magnets will be available in case of shortage of these rare-earth elements.”
En Tesla?
Daar zit geen Neodymium in, want Tesla gebruikt inductiemotoren (van koper en aluminium).
Ps . bedankt @HugoTeerds en @Kanteldenker voor jullie bijdrages
PPS. De Volkskrant bericht vandaag ook dat het wel meevalt met die zeldzame aardse, alternatieven genoeg:
PPS 19-04-2014 : Nog meer goed nieuws: Het Europese research project dat supermagneetloze automotoren ontwikkelt heeft zijn prototype gepresenteerd.
(Oorspronkelijk gepubliceerd op mijn oude blog “Stormglas” op 19 november 2013)
Door Lars Boelen
