Deuren Gedoe (1 – Introductie & Piepende scharnieren)

Een nieuwe familie-feuilleton over wat me zoal bezighoudt in onze “Limburgse Droom”.

Als je een degelijk gebouwd huis uit 1998 koopt dan verwacht je dat het meeste toch wel in orde zal zijn. Dat was gelukkig ook zo, maar de aannemer die de deuren 14 jaar geleden liet afhangen had de jongste bediende aan het werk gezet.

Het huis heeft alleen maar zogenaamde “stompe” deuren. Stompe deuren vind ik persoonlijk mooier dan opdekdeuren, maar ze moeten echt helemaal goed afgehangen zijn om goed tot hun recht te komen. Een foutje tijdens het plaatsen geeft veel gebruiksongemak en het gaat niet vanzelf weg. “Opdekdeuren” hebben vaak nastel mogelijkheden waardoor probleempjes makkelijker op te lossen zijn, maar wellicht is er hieronder voor opdekdeurgebruikers ook nog het nodige te halen. Elke deur in mijn huis was voorzien van minstens 1, maar meestal meer dan 1 van de volgende gebreken:

– piepende scharnieren
– klemmen (boven/onder)
– klemmen (langs de zijkant)
– niet goed in het slot vallen
– sluit met een harde “hout-op-hout” bonk omdat hij met 1 punt de sponning als eerste raakt
– piepende deurklink
– deurbeslag losgetrild door veelvuldig trekken en sjorren aan de deur
– zwarte strepen onder op de deur van het uit “de klem” schoppen
– deur gaat wel dicht, maar rammelt daarna
– deurschoot “stuit” op de slotplaat en valt niet vanzelf in het slot (klink moet naar beneden)
– schoot zit “vast” vast in het slot
– deur veert het laatste stukje omdat de deur aan de scharnierkant al de sponning raakt voor hij helemaal dicht zit.
– deur hangt scheef
– bij buitendeuren : speling/tocht boven en beneden, slecht in slot vallen.

Gelukkig zijn er geen hoge kosten verbonden aan het te repareren, en zijn de klussen per stuk lekker overzichtelijk (je hoeft niet eerst een hele kamer af te plakken om een deur te verbeteren). De komende weken blog ik over een aantal tips om van elke piepklemkraakbonkvies-deur een Zwitserse-Kluis-Deur te maken. Hou vol tot het einde en je weet niet wat je meemaakt! Het kwaliteitsgevoel van je huis gaat echt met sprongen omhoog! Als allereerste maar gelijk een beetje Zen, een klein ongemak waarvan je pas merkt hoe ergerlijk het eigenlijk was als je het opgelost hebt:

Scharnieren die piepen/kraken
Het piepende scharnier, met gemak het meest voorkomende probleem bij deuren. Waarschijnlijk zie je ook zwart slijpsel op de sponning zitten, ten teken dat het de hoogste tijd is om er iets aan te doen.In het verleden liep ik dan wel eens met een knijpflesje kettingolie langs de deuren, of zo’n spuitbusje siliconen spray, maar dat helpt alleen tijdelijk, het slijpsel zit nog in het scharnier en er druipt nog dagenlang vieze olie op de vloer, en na 3 maanden kan je weer smeren. Tijd voor een grondige aanpak! De oorzaak van het piepen is dat er slijpsel van het “metaal op metaal” wrijven in het scharnier zit. De krachten in het scharnier zijn namelijk vrij groot (groot gewicht, groot koppel) en scharnieren zijn eigenlijk nooit perfect uiitgelijnd waardoor er altijd frictiepunten zijn. Al draaiend maakt het scharnier zichzelf pas. Dit geeft wel een vingernagelsoverschoolbordeffect. Om dit op te lossen moet het scharnier : schoongemaakt worden, gladgepolijst worden en gesmeerd worden, dus daar gaan we!

Om dit het piepende/krakende scharnier-probleem op te lossen til je de deur uit het scharnier, of je tikt de scharnierpennen los, afhankelijk van het type scharnier. Als je de deur er uit hebt: de scharnieren goed schoonmaken (keukenrol met peut, sateprikker om in het scharnier te komen, goed nadrogen). Scharnierpennen eventueel met heel fijn schuurpapier of staalwol polijsten.

Opmerking : als je de scharnierpen er echt met grof geweld uit moest slaan, dan is de uitlijning zó slecht dat het de vraag is of een beetje smeren gaat helpen, wellicht moet je het scharnier met de slechtste passing even losschroeven en beter pas maken.

Van die laatste foto schrikt u, he? We leveren geen half werk hier, het scharnier is ingesmeerd met MOS2 smeervet. Dit lagervet is een industrieel smeervet op basis van lithiumvet met molybdeendisulfide. Als dat niet goed is, dan weet ik het ook niet meer. Het voordeel van dit vet is dat het zeer lang goed blijft smeren, en dus op moeilijk bereikbare plekken gebruikt wordt. Ik heb mijn voorraad (600 gram smeervet voor een 9 euro, genoeg om een hele woonwijk een mensenleven lang te smeren) gehaald bij een garage bij mij in de buurt. De deur zal na terughangen weer heerlijk soepel lopen, blijvend!

 

Bijgewerkt op 17 juli 2013 – 1 jaar later piept bij nog steeds geen enkele van mijn 14 deuren, dus het werkt echt!

Overzicht van de artikelen in deze reeks

Deel 1 – piepende scharnieren

Deel 2 – klemmende deur

Deel 3 – de deur valt niet in het slot

Deel 4 – de deur doet “bonk”

Deel 5 – deur smaller maken