Vanmiddag kwam de volgende tweet voorbij in mijn TimeLine:
Regelmatige volgers zullen inmiddels wel weten dat ik niet zo veel op heb met het vak macro-economie. Van bedrijfseconomie* kan je nog zeggen dat het min of meer handig is : “is in een nieuwe machine investeren een goed idee?”. Zodra economen echter “macro” gaan zijn het hopeloze in de weg staanders van duurzame verandering. Bij elk voorstel is het “te schadelijk voor de economie”, “niet kosteneffectief”, “suboptimale middelenallocatie” en wat al niet meer. Enkele heldere geesten melden de laatste tijd dat “nu handelen” wellicht goedkoper is dan uitstellen, waarna er weer tonnen papier verspild worden over de voor en tegenstandpunten.
Economen zijn mijns inziens totaal ongeschikt om met hun zakjapanner in de hand de wereld te besturen. Honderden miljoenen belastinggeld gaan er naar economisch onderzoek waaruit pareltjes als de Black-Scholes formule zijn ontstaan:
De regel hierboven is de oorzaak van de financiële crisis in 2008. Waarom? Omdat niemand in een oogopslag snapt wat deze formule nou eigenlijk betekent. Hij wordt/werd gebruikt bij het berekenen van de prijs van gebundelde hypotheken, en omdat iedereen zo onder de indruk was van wat een paar slimme jongens met dit model verdient hadden luisterde niemand naar risicobewakers die zeiden dat je die formule NIET als model voor de hele wereld kan gebruiken. Geen bank-CEO die naar hen luisterde, geldhongerig als ze waren. (Er bleek overigens een onzichtbaar foutje in de formule te zitten : ze gingen namelijk uit van onafhankelijke risico’s terwijl in de praktijk bleek dat in onze mondiale economie alles met alles samenhangt).
Ook bij het “oplossen” van de crisis speelden macro economen een hoofdrol. Hun advies: gratis geld geven aan de TBTF banken, wederom hopend, net als in Reagan’s tijdperk, op Trickle Down Economics. Wederom werkte het niet, alleen werd door al dat gratis geld opeens diepzeeolie, schaliegas en teerzand financierbaar…..)
Niet geschikt dus om de wereld te besturen, onze heren en dames macro-economen, want laten we eens het allerkleinste stapje in het heelal maken en naar onze aarde kijken vanaf de maan. Wat zien we? Een blauw planeetje, miljoenen diersoorten die altijd in een natuurlijke balans en symbiose met elkaar leefden totdat er 150 jaar geleden een apensoort ontdekte dat je door aardolie in de fik te steken meer werk kunt verzetten dan door boterhammen te eten en de armen uit de mouwen te steken. Die apensoort moordde voor die olie vervolgens in sneltreinvaart duizenden (of miljoenen, we weten het niet) diersoorten uit, snoeide de grootste bossen op aarde en begon de atmosfeer te vergiftigen. Dat allemaal in opdracht van apen die zichzelf “economen” noemden en de overige apen er van probeerden te overtuigen dat er niks belangrijkers is dan snippers groen papier te verzamelen in een spelletje dat ze “exponentiële groei noemden” maar waarvan er nog niet één heeft uitgelegd hoe je zoiets op een gesloten systeem als de Aarde vol kan houden zonder catastrofaal einde.
We zijn nu op het punt aangekomen dat de overige apen zich groeperen en tegen de “economische apen” in de pen klimmen en zeggen: “niet elk probleem op aarde is een economisch probleem”. Het klimaatbeleid bijvoorbeeld is een moreel vraagstuk : hoe gaan wij, nu levende apen, ervoor zorgen dat we ophouden bossen te snoeien, diersoorten uit te moorden, ophouden met de atmosfeer verzieken, zodat we onze kinderen in ieder geval de kans geven het samenleven met de andere planeetbewoners te herstellen.
Waarschijnlijk begint het ermee minder waarde te hechten aan het heen en weer schuiven van die stukjes groen papier en ons weer wat meer op onze overige planeetbewoners te richten. Dus ja meneer Hoogduin, ik blijf er bij:
When you’re an economist, everything looks like an economic problem.
Omdat jullie overal de dienst uitmaken wil nog niet zeggen dat jullie daarom gelijk hebben.
* zelfs van bedrijfseconomie kan gezegd worden dat de duurzaamheidsvraag maar zelden integraal onderdeel is van het onderhanden vraagstuk.
Nabrander :’Overigens heeft de heer Hoogduin het hart wel op de goede plaats :
Ik lees alleen de krant al 30 jaar verkeerd blijkbaar : overal waar “economie” staat moet ik “Morele klimaatwetenschap” lezen 🙂
PS Dit stuk van John Broome dat mijn menig op een waarlijk filosofische manier verwoordt is zeer de moeite waard!
