Waarom zelfevaluaties JoGG toch NIET werken

Gisteren verscheen op FoodLog een artikel met de titel “Convenant gezond gewicht werkt wel degelijk” een stuk van voedingswetenschapper Marije van Koperen. Commentaar onder een blog is de beste plek om een geheim te verstoppen, dus we voeren de discussie graag in de openbaarheid van Twitter.

Marije gebruikt een heleboel woorden om duidelijk te maken dat een klein groepje intriganten op de social media ten onrechte betoogt dat het convenant gezond gewicht, convenant Jongeren op gezond Gewicht, Stichting Jongeren op Gezond gewicht een geldverslindend pratende-pakken-circuit is. Het circuit dat middels kickoff’s, leuke filmpjes, internationale congressen (Epode) en peperdure huisvesting dure algemene middelen weghoudt bij burgerinitiatieven die echt iets aan gezond eten willen doen.

Twee A4’tjes en tientallen voetnoten worden door deze werknemer van Nestlé (en de VU in Amsterdam, Partner in Epode en JoGG) gebruikt om te zeggen dat:

– de materie complex is

– omdat JoGG dat integraal aanpakt moet dat wel werken

– we hebben onszelf geëvalueerd en daaruit blijkt dat we goed bezig zijn.

Zo goed zelfs dat het bijzonder verantwoord is om ondanks bewezen ineffectiviteit in Utrecht en Amsterdam (waar Obesitas toeneemt in alle wijken waar JoGG actief is, in de overige stadsgewesten daalt obesitas) 8 miljoen (alleen al in Amsterdam, Sarphati institute) in nieuw integraal onderzoek tot 2030 te stoppen. JoGG en Epode profileren zich maar al te graag als de “Samen Partners” en “integrale aanpakkers” maar misschien zit hun aanpak echte integrale aanpak wel in de weg?

Wat de horzels op social media betogen is dat JoGG een vehikel van Coca Cola en Nestlé cs is om PPS (publiek private samenwerking) trajecten a la JoGG wereldwijd te pushen middels hun  Epode netwerk. Doordat de overheid het ook niet meer weet en maar wat graag aan tafel gaat met PPS-clubjes, verdwijnt er heel veel geld naar wat feitelijke treuzelclubs zijn die als geheim doel hebben om effectief beleid tegen te houden. Als bewijs van het geheime treuzeldoel van JoGG wijzen we bijvoorbeeld op de bestuurder van JoGG: Philip den Ouden, die ook directeur is van BigFood en BigDrink lobbyclub “Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie FNLI”.

Kijk, vroeger betaalde bedrijven belasting en had de overheid deskundigheid in huis om effectief beleid te maken. Zaken die anders moesten werden met nudging of heffingen gestuurd. Maar nu de overheid zichzelf een steeds kleinere rol toedenkt en bedrijven door de taxfree routes geen geld meer afdragen aan de algemene pot bepaalt het bedrijfsleven wat er wel en niet aan beleid gemaakt wordt. En hebben we dus JoGG, en haar voorgangers (als teveel doelen falen wordt de organisatievorm nogal eens veranderd) die middels zelfevaluaties als hierboven Kamerleden en gemeentes weten te overtuigen dat “ja, onze methode is duur, en niet bewezen effectief en levert bar weinig op, maar u wilt wel graag geld uitgeven aan obesitaspreventie dus u moet wel met ons in zee”.

En het is genoeg geweest.

JoGG moet ophouden te bestaan. Ze zitten samen met de Voedselindustriereclamebureau Schuttelaar, het vinkje en tientallen “gezond eten treuzelclubs” voor tonnen per jaar in een kantoortje in Den Haag en bereiken niets. Helemaal niets.

Hoe we dan wel iets aan overgewicht gaan doen? Simpel, schrik niet:

Coca Cola en Nestlé cs. gaan van tafel bij de praatclubjes, het JoGG budget zetten we anders in. Daarvan stellen we beleidsambtenaren aan. En die komen met plannen nadat ze onderzoek gedaan hebben. Daaruit zal al vlot blijken dat burgers sinds de jaren ’70 in toenemende mate hun “verstandige keuzes” moeten maken in benzinestations waar je door een muur van Marsen heen naar de kassa moet. Weet u nog dat u door het autoraampje aan de bediende betaalde?. Onze kinderen treffen op school frisdrankautomaten. Wie heeft dat ooit toegestaan? Daarnaast heeft suiker in ons eten plaatsgemaakt door een suikerstroop gemaakt van maïs (HFCS) en dit type suiker blijkt neer te slaan als buikvet. Daarnaast hebben Nestlé cs “voedseltechnologen” in dienst genomen die uitgedokterd hebben hoe je honger kunt krijgen van het eten van een zak chips (juiste verhouding vet, zout en HFCS, herkent u ze inmiddels) waardoor je in tegenstelling tot vroeger nu een hele familiezak chips in je eentje leeg kan kanen.

Met deze resultaten wordt er even achter de oren van de ambtenaren gekrabd en wordt een beproefde methode van consumentenbeïnvloeding ingezet: er komt een banderol met accijns op suikerproducten als frisdrank en repen.


Laten we eens beginnen met €5 per kilo pure HFCS in frisdranken en €1 per chocoladereep.

Daar schrikt u van? Da’s niet erg, we hebben ook een heel erg gezondheidsprobleem op te lossen, eentje dat zich alleen kan meten met de rook/tabaksproblematiek.

Met de industrie niet meer aan tafel kan de overheid meters maken en de complexe materie op een echt verfrissende manier aanpakken. Dan kunnen we in 2020 niet alleen gasvrij maar ook weer op gewicht zijn.

Dus ja, een klein taai groepje blijft happen naar de chique pantalons van de JoGG mensen, zodat de politici in Den Haag vragen aan ze gaan stellen: “waar komen die scheuren in uw broek vandaan?”

Het Ministerie van Tegenspraak


 

Museumplein

“Suiker” op de ingrediëntenlijst, wat is dat eigenlijk?

Na opnieuw “The men that made us fat” gezien te hebben moest ik er maar eens een blogje aan weiden: we weten als consument totaal niet meer wat we eten en sterker nog, als je er moeite voor doet kan je er geeneens meer achter komen.

“Suiker”

Het grootste probleem van onze tijd is dat de levensmiddelenindustrie ons voedsel vergiftigd met (genetisch gemodificeerde) mais-stroop, HFCS, High Fructose Corn Syrup. Als je wilt weten WAAROM het in al ons eten terecht is gekomen sinds 1972 moet je de serie kijken, ik wil het probleem behandelen dat er helemaal aan het einde van de pijplijn uit voorkomt. Suiker uit fruit, honing, suikerbieten en riet maakt al lang onderdeel uit van ons dieet. Het effect ervan op ons lijf is redelijk bekend. De glucose in deze voedingsmiddelen worden omgezet in energievoorraad in de lever en spieren. Fructose daarentegen wordt omgezet in buikvet. En dat is een probleem, want HFCS wordt gebruikt om vrijwel elk voedingsmiddel te zoeten. En HFCS geeft je geen vol gevoel, iets wat glucose wel doet. Dus je krijgt lekkere zoete calorieën binnen die je niet verzadigen. Ideaal voor de fabrikanten die veel willen verkopen. HFCS wil je dus ten koste van alles uit je eten houden omdat het hoogst waarschijnlijk DE oorzaak van de obesitasepidemie sinds begin jaren ’80 is. Succes ermee want…. Op ingrediëntenlijsten op productverpakkingen staat alleen maar “suiker”.

Verpakkingen

Sinds een paar weken probeer ik echt goed op te letten wat er nou eigenlijk in mijn eten zit, ik tel geen calorieën, zoek geen superfoods, ik wil alleen eten waarin geen HFCS zit. Als je denkt dat je door duurdere niche merken beter zit, tough luck: Deze “Eat Natural” met noten en zaden (gekocht met het idee dat dit toch wel echt puur natuur moet zijn) bevat “suiker” in de gepofte rijst en “suiker” en 13% honing. Terwijl ik er zelf alleen bosbessen of aardbeien doorheen wil roeren voor de zoetigheid. Ik krijg hiermee dus een hele stoot suiker binnen waarvan van een flink deel totaal onduidelijk is wat voor soort suiker dat is.

Ik denk dat het hoog tijd wordt om aan de overheid, “kenniscentrum suiker en voeding” (suikerlobby) en de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie FNLI te vragen om de de term “suiker” niet meer toe te staan omdat het een hele verzameling stoffen kan omvatten van ruwe rietsuiker tot extreem geraffineerde HFCS.

Om te beginnen moeten producten met HFCS dat vermelden (), en verder moet het soort suiker benoemd worden: ongerafineerde bietensuiker, rietsuiker, suiker uit vruchten, honing.

Ik geloof dat ik maar mijn eigen muesli moet gaan maken met spullen die ik zelf kan controleren op HFCS-loosheid.

Lars

PS. Alle frisdranken zijn sowieso gemaakt van 100% HFCS

PPS. Nog een plaatje waarin je kan zien dat niet alle suiker hetzelfde is of werkt.

  
 

Bráááánd: toegang tot kinderbreintjes (#kidsmarketing)

Je gaat het pas zien als je het door hebt. Op dinsdag trof ik zoonlief thuis op de bank met YouTube filmpjes op de tablet aan waarin collega 10-jarigen uitlegden dat je “voor 20ct bij de Aldi ZO’N pak lucifers kon kopen” en wat je daar wel allemaal niet voor gaafs mee kon doen (indringend gesprek volgde). Twee vuurgerelateerde incidentendagen volgden. Vrijdag bij de thee kwam de aap uit de mouw, die maandag was de brandweer langsgeweest en die had de klas omstandig (en ik vermoed erg enthousiast) verteld over de gevaren van brand, lucifers, spuitbussen en god mag weten wat nog meer voor spannende experimenten. Hij had tot dat moment nog nooit omgekeken naar vuur (behalve met papa bij de barbecue).

En  zo subtiel werkt dat dus, kidsmarketing. In de veilige setting van de klas staan de kinderbreintjes weid open voor de meest directe en subtiele suggesties. En daarom moeten we dus in schoolsituaties gewoon een algeheel verbod op reclame en “voorlichting” invoeren. Mijn kind hoeft geen Unilever Smeerdiploma, geen door CocaCola gesponsord Jongeren op Gezond Gewicht sportfestijn of Venz Koningsontbijt. 

Ouders moeten het heft zelf weer in handen nemen, al die voorlichting  in klassikale situaties is misschien hoogst educatief en leuk, maar als het om brandveiligheid of voedselveiligheid gaat dan kunnen ouders dat prima zelf met hun kroost bespreken. Daar mag best via school lesmateriaal over aangeleverd worden, maar de commercie moet daar kilometers ver vandaan blijven. 

Het was trouwens best leuk om een rondje met ‘m door het huis te maken en een slechte stekker te repareren en vluchtplan te oefenen. Hou je veilig (zonder Cola).

Beste Philip den Ouden (@FNLI_nl)

Je liet mij vragen wat mijn drijfveren zijn en of ik die middels een persoonlijke email kenbaar wilde maken. Dat begrijp ik heel goed vanuit jouw functie als directeur van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie. In jouw takenpakket staat namelijk dat je de belangen van de levensmiddelenindustrie moet behartigen. Nou is het mijn hele doel om de achterkamertjes en onzichtbaarheid uit de Nederlandse voedselindustrieoverlegwereld uit te bannen, dus die persoonlijke mail leek me niet zo’n strak plan. Ik wil wel graag uitleggen wat mij drijft, dus bij deze een open brief:

Ik vermoed dat je reageert op deze tweet van mij naar aanleiding van de uitzending van TrosRadar over het maar niet lukken van het verlagen van vet-, suiker- en zoutgehaltes van de producten van uw achterban:

Het punt is Philip, dat wij burgers (waar ik er gewoon eentje van ben, ik heb geen miljardenorganisaties achter me) machteloos moeten toezien hoe de industrie middels overleggen, convenanten en publiek-private samenwerkingsovereenkomsten met semi-overheidsorganen alle inspraak van burgers effectief uitgeroeid heeft. Terwijl het om mijn eten gaat. En dat wringt. Ik zie mijn jeugd opgroeien met zwaar gepromote zakken chips met de optimale verhouding toegevoegde suiker, vet en zout om honger op te wekken. Ik gaf ze “appelsap” mee terwijl dat achteraf suikerwater bleek te zijn. Als goedmakertje mogen ze 1x per jaar met hun zojuist behaalde margarinesmeerdiploma een Konigsontbijt met hagelslag op school eten.

En dat moet anders.

Dus zolang jij met dure woorden en VVD-blauwe stropdas blijft verkondigen dat “wetgeving tegen zout, zoet en vet niet werkt en zelfregulering effectief is” en dat “kidsmarketing eigenlijk nauwelijks effect heeft” blijf ik Pinokkioneuzen tweeten. Ik bereik er niets mee, maar het geeft me in ieder geval het gevoel dat ik mijn stem heb laten horen.

Lars

PS. TrosRadar en De Monitor hebben vakkundig onderbouwd waarom uw stellingen op gejokkebrok berusten. Ik mis tijd en budget om daarvoor een onderzoeksgroep en mediacampagne op te zetten dus daar zult u het mee moeten doen.

PPS. “Gekocht treuzelen is door middel van financiering van overleggroepen, convenantclubjes en “onderzoeken” zo lang mogelijk effectief beleid tegenhouden. Ik ben hier zeer bekend mee vanuit mijn werk voor het klimaatdossier.