De toekomst van energiebelastingen en accijns

Mijn carriëreswitch van IT naar Everthing Sustainable noopt mij ertoe om te practicen what ik preach en ik ben dan ook in stappen afscheid aan het nemen van een fossiel leven. Dat betekende voor mijn autocarriëre sinds 2000:

  • 2000 : Seat Leon Turbo Diesel
  • 2005 : Toyota Prius
  • (intermezzo van een grote gore diesel omdat mijn laatste IT-werkgever niet wilde luisteren)
  • 2010 Laatste vliegtuigreis
  • 2015 : Toyota Plug-in Prius 3kWh / voor 20 km, thuis- of laadpaalladen in 2 uur
  • 2017 : Fiat 500e 20 kWh voor 150 km, thuis- of laadpaalladen in 8 uur
  • 2018 : Nissan Leaf 40 kWh voor 300 km, snelladen in 1 uur

Bij de benzinepomp
Allengs minder CO2 en meer kWh. Maar ook een grote verandering in wat de staat verdient aan mijn autorijden. Want op een liter benzine zit 77 cent accijns en 31 cent BTW (ja in Nederland betalen we belasting over te betalen belasting). 108 cent dus per liter. Stel we rijden 1 op 20 (we reden immers Prius) dan komt dat neer op 5,4 cent in de staatskas voor elke kilometer die ik reed. Voor een meer gebruikelijke 1 op 15 is het 7,2 cent per kilometer.

Thuisladen
Met een elektrische auto die je thuis aftopt betaal je 18 cent per kilowattuur. Daarvan is plm. 32% belasting en heffingen, zeg 6 cent. Met een kilowattuur rij ik met gemak 7 kilometer. Dus 0,86 cent in de staatskas per kilometer. Elektrische rijders stoppen veel geld en moeite in hun veel schonere transportbehoeften, dus ergens is dat wel terecht. Ik preek hier natuurlijk voor eigen parochie, maar dit is zoals ik het zie.

Snelladen
Op de snelweg zie je steeds meer snelladers van o.a. Fastned (Gele bogen) en Allego (bij benzinestations). Het exploiteren van snelladers kost natuurlijk geld en er worden dan ook forse laadprijzen gevraagd van 30 tot wel 65 cent per kilowattuur. Voor menig EV-rijder reden ze vooral te gebruiken voor noodgevallen waarin je thuis of de zaak net niet haalt. Uitzondering hier zijn de Tesla eigenaren die alle laadkosten die ze ooit zullen maken betaalden bij de aanschaf van hun auto waarna ze gratis terecht kunnen bij het Tesla-snellaadwerk. (Model 3 eigenaren zullen gewoon moeten betalen).

Enter Maingau
Vanaf half juni gaat er echter wat veranderen in het Nederlandse snellaadlandschap. Het Duitse energiebedrijf Maingau heeft afpsraken gemaakt met Fastned waardoor je vanaf dan bij alle snellaadstations kunt tanken voor …. 6 cent INCL BTW … PER MINUUT. Hoe sneller je auto kan laden, hoe goedkoper het is. Met mijn Nissan Leaf komt dat effectief neer op laden met 40kW zodat het laden van 20 kWh een half uurtje duurt. Die 20 kWh kosten me dan €1,80. Daar kan ik dan weer 150 kilometer mee verder. Je kan je haast niet voorstellen dat een bedrijf aan stroom van 6 cent nog kan verdienen maar het kan blijkbaar. De oorzaak ligt in het feit dat je (bijna) geen energiebelasting meer betaalt over het meerdere boven 10 miljoen kWh en als je een snellaadwerk exploiteert is dat een eitje. Het is de gruwelijk scheve degressieve energiebelasting waar ik al jaren op mopper die dit mogelijk maakt.

Ik vind het een gruwel en het verhindert dat bedrijven investeren in besparen en opwek (als je heel veel gebruikt is een kilowattuur niks waard en dus kan investeren in PV niet uit).

Voor publieke laadpalen geldt tot 2020 en speciale regeling waardoor de EB met 5 cent verlaagd wordt maar ik denk zelf dat de laadpalen als 1 virtuele aansluiting gezien worden en zo in de hoogste staffel belanden.

In de tabel hierboven zie je dat Maingau 183x minder energiebelasting betaalt dan een burger. Dat voordeel geven ze nu aan de particuliere klant.

De overheid krijgt voortaan 1,2 cent BTW per kWh van me, dus 0,17 cent per kilometer. Dat is 1/31e van wat een benzinerijder aan belasting en accijns afdraagt.

Snellerladen
De snellaadtechniek ontwikkelt zich razendsnel. 100, 150 en 300kW laden liggen in het verschiet. Waarmee de energiebelastinginkomsten nog een factor 6 gaan dalen, naar 0,03 cent per kilometer. Dat gaat echt pijn doen in de staatskas als E-rijden een beetje populair gaat worden.

Belastingkomsten autorijden

Bovenstaande grafiek gaat uit van 40% groei elektrisch vervoer per jaar, dus de EV-rijders zullen komend decennium kunnen free-riden, hoewel ik denk dat als EV’s iets goedkoper worden de bijna gratis brandstof best een aanjager zal blijken.

Ik ben zonder meer bereid om mijn eerlijke bijdrage aan de staatskas te leveren, maar zolang de overheid weigert bedrijven fatsoenlijk aan te slaan voor hun energieverbruik (en CO2-uitstoot)  ga ik vol in de aanval met het afbreken van het stelsel van degressieve  energiebelasting. Dag accijns en BTW, Fastned en Maingau, here I come!

Lars

ps. (ik begrijp dat de laadpalen van NLE en ANWB servicepunten er ook onder vallen)

Warmtepomprepliek (gastblog)

Willem Boeke, energietransitieadviseur bij Everything Sustainable, schreef de volgende repliek op het Volkskrant-artikel van Kroon & Kroon van 4 april 2018

——————————————

Het duo Arie en Martin Kroon roepen in de Volkskrant van 4 april 2018: Wiebes blijf van onze ketel af!

Dat klinkt angstig, ja bijna paniekerig en dan is het goed om even goed naar de argumenten te kijken:

Allereerst schrijven ze: Consumenten hebben geen idee wat erbij komt kijken om je huis met dure (cursivering van mij) warmtepompen te verwarmen. Afgezien van de framing door het woordje “dure” klopt dit nog wel. Consumenten moeten beter voorgelicht worden.

Maar dan komen de heren met 5 argumenten om warmtepompen te roetzwart te maken.

1. Als eerste argument tegen de warmtepompen wordt de toepassing van broeikasgevaarlijke HFK-koudemiddelen en het weglekken daarvan gebruikt. Dit is een beetje ongenuanceerd: Er is al sedert 2013 uitfaseringswetgeving in de EU van kracht en dat werkt ook. Bovendien is sedert 15 okt 2016 het wereldwijde Kigali akkoord van kracht en ook is er al sprake van een afname van het ozongat. Het is inmiddels goed mogelijk om een warmtepomp te kiezen met een koudemiddel met een lage GWP (Global warming potential). En anders dan in bijv. airco’s van auto’s is het koudemiddel-circuit in de meeste warmtepompen geheel van metaal en is er geen sprake van lekkage.

2. Het tweede argument is een halve waarheid: Inderdaad, energielabel-D-gebouwen moeten eerst worden aangepakt voordat er een warmtepomp wordt geplaatst. Het rendement (de zgn COP-waarde: de verhouding tussen de afgegeven, aan de omgeving onttrokken, warmte t.o.v. de opgenomen elektrische energie) valt bij hoge afgiftetemperaturen flink terug. Dus is er een lage-temperatuur-afgiftesysteem (bijv. vloerverwarming) nodig. En dat werkt pas wanneer het gebouw voldoende is geïsoleerd en voldoende kierdicht is. Dit argument is dus geen argument tégen warmtepompen, maar vóór voorafgaande aanpak van slechte gebouwen.

Vervolgens wordt over terugverdientijden van warmtepompen gesproken. De warmtepomp heeft inderdaad een vergelijkbare levensduur als een (HR-)gasketel. Maar het begrip “terugverdientijd” is een hardnekkig frame. Alsof uitsluitend de terugverdientijd bepalend is voor een investering. Ooit iemand in de showroom horen informeren naar de terugverdientijd van een nieuwe auto? Het antwoord is ook simpel: Oneindig! Je verdient de meeste dingen nooit terug.

De comfortwinst van een lage-temperatuursysteem en goede isolatie en ventilatie hoeft dus ook niet per se aangeschaft te worden op basis van een terugverdientijd van de investering. Bovendien: Elke calculatie van een terugverdientijd doet allerlei aannames over de toekomst en je kunt er daarom dus alle kanten mee op.

3. Bij argument 3 gaan de heren echt de bietenbrug op. Ze stellen dat warmtepompen minder energie-efficiënt zijn dan fabrikanten opgeven en dus minder bijdragen aan CO2 reductie. En vervolgens wordt de HR-ketel met meer dan 100 % rendement ten tonele gevoerd. Die bestaat natuurlijk niet. De aanduiding “meer dan 100 % rendement” slaat op het terugwinnen van warmte uit het rookgaskanaal. In vergelijking met oudere HR-ketels, waarbij voor de bepaling van het rendement nooit naar de verloren warmte via het rookgaskanaal werd gekeken, wordt dan weliswaar een beter rendement gehaald, maar uiteraard nooit méér dan de totale verbrandingswarmte van aardgas. En dat is per m3 aardgas in de energie-eenheid Joule: 35.170.000 Joule (of 35,17 MJ; mega Joule).

Een kilowattuur (kWh) elektriciteit heeft een energie-inhoud van 3,6 MJ. Dus ja, als ik mijn CV-water ga verwarmen met een elektrische dompelaar, gaat het verhaal van de heren Kroon wel op: Dan zou ik inderdaad zo’n 83 % van de gebruikte elektriciteit gewoon fossiel moeten noemen. En feitelijk méér vanwege de verliezen in de centrale. Maar als ik in dezelfde A-label woning de HR-ketel vervang door een warmtepomp bespaar ik echt veel energie! De heren Kroon noemen 500-1000 m3 aardgas. Dat is dus 18 – 35 GJ (Giga Joule)! En als ik dan de ketel vervang door een warmtepomp zou dit tot een verdubbeling van de stroomkosten leiden. Maar liefst zo’n 3500 kWh (overigens zonder een marge met een factor 2)! Maar zo veel is dat niet. Het komt immers overeen met 3500x 3,6 = 12.600 MJ = 12,6 GJ! Veel minder dan met gas! Dát is dus de belangrijke bijdrage van de overstap op een warmtepomp. En dat helpt “Groningen” wel degelijk!

Wat wel vervelend is, is dat een kWh elektriciteit zo’n € 0,20 kost terwijl voor aardgas nog steeds slechts ca € 0,65 / m3 wordt neergeteld. Dus 750 m3 gas kost € 488 en 3500 kWh kost € 700. Conclusie: In verbruikskosten wordt de warmtepomp helaas pas gunstig als je echt de hoge COP-waarde van 4-5 haalt. En daarvoor is een lage-temperatuur-afgiftesysteem (bijv. vloerverwarming) noodzakelijk.

Het eerlijke verhaal is dus: Ja een warmtepomp bespaart echt veel energie en het is diep triest dat in de veel lagere kosten van aardgas (op energiebasis) geen maatschappelijke kosten van o.m. klimaatverandering zijn verwerkt.

4. De heren Kroon melden dat er vaak beweerd wordt dat warmtepompen “Zero-CO2 emission” zouden zijn als je het verbruik met zonnestroom compenseert. Ik ken die beweringen niet, maar het helpt toch echt wel om het stroomverbruik van de warmtepomp te compenseren door de eigen opwekking van stroom door PV-zonnepanelen. En ja, ’s nachts schijnt de zon niet en hebben we dus het grid (elektriciteitsnet) nodig. Opslag van zonne- en windenergie is zeker nodig en één van de interessantere opties daarbij is “power-to-gas” (afgekort als P2G). Daarbij wordt op zonnige of winderige dagen een overschot aan stroom benut om water te splitsen in zuurstof en waterstofgas. Dat waterstofgas kan als zodanig worden gebruikt. Met een katalysator kun je ook waterstofgas laten reageren met CO2 uit de lucht (of van andere bronnen) tot methaangas. Op die manier gemaakt “syngas” kan dan de rol van opslag voor energie vervullen. Momenteel is dit nog geen rendabele optie, maar dat waren zonnepanelen indertijd ook niet. Er zijn overigens ook allerlei andere opslagmogelijkheden, zoals het oppompen van water in stuwmeren voor een waterkrachtcentrale, of het benutten van de accu’s in elektrische auto’s.

5. De argumenten over het tekort aan vakmensen is momenteel wel een dingetje en Uneto-VNI voorzitter Terpstra moet daar inderdaad aan de bak, maar dat het installeren van een warmtepomp zo ingewikkeld is klopt niet. Sterker nog, bij een tekort aan vakmensen levert de potentieel onoordeelkundige montage van gasketels een beduidend hoger risico op, wat ook blijkt uit de woonhuisontploffingen die zich toch elk jaar weer een paar keer voorzien. Het klopt dat voor de montage van een warmtepomp nieuwe kennis nodig is. Er moet een lage-temperatuur-afgiftesysteem zijn (bijv. goede vloerverwarming) met meestal dikkere leidingen en de capaciteit in de meterkast moet toereikend zijn. Maar dan een duidelijke montage-instructie is op zich voldoende voor de montage. Goede inregeling van de besturingselektronica is een andere zaak, maar ook dat kan heel goed via duidelijke instructiesets worden aangepakt.

De heren besluiten hun warmtepomp-tirade met:

Hoe Groningen dan helpen? Eerst de energieverspilling verminderen en megaverspillers aanpakken, energiebesparing maximaliseren, extra isolatie verplichten, zonnepanelen op bedrijfsgebouwen verplichten (rendabel!), meer wind-op-land, lage-temperatuurwarmtenetten en diepe aardwarmte versneld ontwikkelen, en lokale warmtebronnen zoals riothermie, geothermie en energie uit oppervlaktewateren benutten.”

Mijn reactie: Eens! We moeten al dit soort zaken naast elkaar doen. Niet het één of het ander. En bij die maximalisatie van energiebesparing hoort dus ook overschakeling op warmtepompen i.p.v. HR-ketels

En:

Wiebes, blijf dus van de hr-ketel af; ook ná 2020 zal die miljarden kuub gas en CO2 besparen!

Mijn reactie: Dit is dus grote onzin. HR-ketels, ook die met “meer dan 100 % rendement” besparen geen energie maar verbruiken alleen maar fossiel gas. Pas als ze geen Gronings en geen Russisch gas meer verbruiken maar syngas mag de liefhebber in een A-label woning van mij nog een HR-ketel handhaven.

Nieuwbouw aansluiten op stadsverwarming, kan dat uit?

Na het doorrekenen van nieuwbouwprojecten op gas vorig weekend kreeg ik nu dezelfde vraag maar dan voor een woning die aangesloten “moet” worden op een hoge temperatuur warmtenet.

“Moet” zeg ik omdat dat is wat de projectontwikkelaar de woningkoper vertelde. Het bouwbesluit zegt echter dat als je aan kunt tonen dat jouw alternatief zonder stadsverwarming duurzamer is dan mét stadsverwarming dat je gewoon een bouwvergunning moet krijgen voor All-Electric.

Een snelle blik op de specificaties van de woning leert dat er hier niet eens een businesscase is voor stadswarmte… kan er wel gerekend worden bij die projectontwikkelaars? De woning is namelijk al goed geïsoleerd volgens bouwbesluit, voorzien van WTW, triple glas én vloerverwarming.

Kostprijsvergelijking stadsverwarming vs. All-Electric

Ik maak in dit voorbeeld even gebruik van de iCEM van Factory Zero omdat daar verwarming, sanitair warm water, ventilatie en omvormer in zitten in een bewezen module, dat streept lekker weg aan tafel bij de ontwikkelaar.

De ontwikkelaar mag zijn WTW, Omvormer en Stadsverwarmingsaansluitset (3x woordwaarde) houden, er komt 1 apparaat voor in de plaats.

Als we vervolgens de aansluitkosten,  het vastrecht en meetkosten voor 15 jaar wegstrepen dan zien we dat All-Electric wonen in totaal  €1775 goedkoper is over 15 jaar. Er daarna is er geen energierekening of bespaarlening meer. Dat scheelt dan (niet inflatiegecorrigeerd) €150 per maand.

Duurzame Stadsverwarming
Ik draag stadsverwarming in oude binnensteden een warm hart toe, als er zicht is op langdurig duurzame restwarmte. Hoge Temperatuurnetten zijn dat per definitie NIET. Hier ligt een zware bewijslast voor de gemeente en ontwikkelaars om aan te tonen dat zij duurzamer zijn dan All-Electric en Kamps argument (“het is besloten dat het duurzamer is dus het is zo”) telt niet.

Mijn vraag aan ontwikkelaars en gemeentes
Waarom wordt er niet in het voordeel van de toekomstige kopers gerekend? Waarom sluit je in hemelsnaam een goede EPC0,4 woning aan op een hogetemperatuurwarmtenet? Beste gemeentes, neem alsjeblieft een onafhankelijke energieadviseur in de hand want ik word platgebeld door nieuwbouwers die zich belazerd voelen door ontwikkelaar en/of gemeente en dat houdt me van mijn echte werk: bestaande woningen van een integraal energiecomfortplan voorzien.

Dankjewel!

Lars

Ps1 : Bouwbesluit waaruit zou blijken dat Stadsverwarming verplicht kan worden (artikel 10)

Hoeveel energieaansluitingen heeft U?

Deze week verschillende klanten geholpen om CO2-vrij(er) te wonen en al doende kwam ik tot het volgende inzicht: “wat is het toch raar dat 90% van de Nederlanders 2 of meer energieaansluitingen heeft”. Want dat is wat er aan de hand is als je én gas en elektra hebt. Sommige mensen hebben zelfs elektra, gas en stadsverwarming. 3x vastrecht en een hele hoop infrastructuur in je huis. Alsof je ADSL, Kabel én glasvezel neemt alleen maar om te internetten.

De toekomst is elektrisch

Alles wat je in een huis wilt doen kan energietechnisch gezien elektrisch. En een kWh is 3,6MJ is 0,11 m3 aardgas. Het is onderling volledig uitwisselbaar. Alleen een 2 meter brede oranje vlam boven witte kiezeltjes lukt niet met elektronen. Maar gas wordt binnenkort gelukkig toch verboden in nieuwbouw en met een beetje mazzel wordt dat ook nog gehandhaafd. Slimme ondernemers springen hier op in met vernieuwende infraroodpanelen met knispergeluid mp3-module.

Vastrecht en beheerkosten

Met de almaar dalende energieprijzen (lees hiervoor Jevons Paradax: hoe meer energie er gebruikt wordt, hoe goedkoper het per eenheid wordt, onze energie is alleen maar duur door de belastingen) verdwijnt ook het verdienmodel van de ouderwetse energiebedrijven. Dit wordt, met goedkeuring van de ACM, gecompenseerd door steeds hogere vastrechtbedragen en beheerkosten. Voor stadsverwarming bijvoorbeeld al meer dan €450 per jaar. En dan heb je nog geen microJoule warmte afgenomen. Voor een gezond huishoudboekje is het dus van levensbelang om het aantal energiediensten dat je afneemt te beperken. Weg dus met het gas en de stadsverwarming en hup, uitnutten die elektriciteitsvoorziening. 3x25A is net zo duur als 1x40A dus als je de keuze hebt : neem de zwaarste die je kan krijgen.

Wij transitieadviseurs helpen u dan graag om daar dan het beste uit te halen!

Lars Boelen

(Infrarood straler met vlammetjes en glazen kiezeltjes)

Spaans bedrijf presenteert 1000 Wh/kg grafeenbatterij

Rabat company logo

(door mij leesbaar gemaakte Google Vertaling van dit persbericht, tussen vierkante haken mijn opmerkingen )

Een Spaanse bedrijf ontwikkelt een batterij voor EV’s waarmee 800 kilometer gereden kan worden.

Het Spaanse bedrijf “Graphenano” presenteerde samen met zijn Chinese partner “CHINT”, een polymeer gemaakt van grafeen, dat in het geval van toepassing in elektrische voertuigen, een bereik van 800 kilometer accu’s mogelijk te maken. De batterij zou tussen 20 en 30% minder ruimte innemen dan een lithium batterij en opladen kan in slechts 5 minuten. [Dit zou werkelijk verbazingwekkend zijn, vooral dat laatste omdat daarmee het laatste nadeel van EV’s (zo die door gebruikers al ervaren worden) namelijk dat snelladen een half uur duurt, van tafel zou verdwijnen]

Grafeen nanomateriaal wordt gevormd door zuivere koolstofatomen hexagonaal [zeshoeken] in het platte vlak te rangschikken in een regelmatig patroon vergelijkbaar met grafiet en waarvan de belangrijkste kenmerken hardheid, flexibiliteit en elasticiteit zijn. [Grafeen is dus een twee-dimensionaal molecuul]

Het is transparant en heeft een hoge thermische en elektrische geleidbaarheid, is licht en produceert stroom wanneer er licht op schijnt.

De batterijen van Graphenano/Grabat werden gepresenteerd door de president en CEO van Graphenano, Martin Martinez. Ze zijn gericht op het “zelfvoorzienendheid” – voor elektrische voertuigen (zowel auto’s en fietsen), drones of zelfs pacemakers. [Dus op het herbergen van zoveel energie dat de gebruiker los kan van de ondersteunende infrastructuur]

Bij elektrische voertuigen is de gebruikte technologie niet te vergelijken met de huidige lithiumtechnologie, aangezien die een  theoretische energiedichtheid heeft van 180 Wh / kg “maar deze is niet echt.” [kan niet goed opmaken waar dit op duidt]

Grabat is gevestigd in Yecla (Murcia), en er wordt geproduceerd vanaf maart 2016. De accu’s heben een dichtheid van 1000 Wh/kg, deze waarde is geanalyseerd door onafhankelijke instanties TÜV en Dekra. Ze hebben een spanning van 2,3V [wat duidt op lithium technologie] en kan niet ontploffen zoals lithiumbatterijen. Bovendien werken ze, na kortgesloten te zijn geweest, door met een lading van 60%, aldus Martinez. [geen idee wat dit betekent]

Volgens de president, heeft hij “enorm potentieel, omdat de snelheid van het laden en lossen is 100C, terwijl dat bij een lithium batterij 3C is, en er is geen memory-effect.” [De C waarde geeft aan met hoeveel maal de capaciteit van de batterij er geladen kan worden. Als een accu bijvoorbeeld 1000 mAh kan bevatten dan kan deze met  3C geladen worden dam mag je hem met 3000mA laden, ofwel 3A. 100C is een enorm hoge waarde, ongekend in hedendaagse accu-toepassingen. Dit soort C-waardes zie je normaal meer bij condensatoren]

Dit betekent dat, als het laadstation het toelaat,  u een auto in 5 minuten kunt volladen, waarna je weer 800 kilometer vooruit kunt ten opzichte van de 400 kilometer van een Tesla of 250 kilometer van een Nissan Leaf of Renault Zoe.

Ook kan het een bereik meer dan 1000 kilometer worden, afhankelijk van de auto [en dus het formaat van de accu]. In het geval van een plug in auto zal de batterij onder de 100 kilo blijven, legde hij uit.

De manager benadrukt dat grafeenaccu modulair is, zodat ze samenwerken met een aantal autofabrikanten (geen namen nog) en vliegtuigen zoals Airbus, zodat ze hun producten aan kunnen passen en de autonomie en de laadcapaciteit aan kunnen passen aan wat de fabrikanten willen. [Hier zit wat mij betreft het disruptieve van elektrificeren : je hebt een plus en een min en twee koperdraden naar de motor, iedereen kan er mee werken, je hebt geen pakhuizen vol pakkingen, filters, zuigers en wat al niet meer nodig om een EV-te bouwen en onderhouden]

De prijs is vergelijkbaar met een lithiumbatterij, want waar het om gaat is dat het rendabel is en kan worden verkocht aan de “derde industriële revolutie”. [En als je in 5 minuten kunt laden dan komen er vast heel veel 200km auto’s, met dus veel goedkopere accu’s]

De accu blijft vier keer zo lang opgeladen als lithiumaccu’s en ze kunnen goed tegen inductieve belasting [kunnen dus goed tegen hoogfrequente belasting?]

Voor de ontwikkeling van batterijen heeft Grabat samengewerkt met de universiteiten van Córdoba en Ciudad Real. Het beoogde systeem heeft een vermogen van 24 kW (driemaal meer vermogen in drie keer minder ruimte dan huidige accu’s). [Hier zwaar ge-edit, de Spaanse tekst luidde : ” La destinada al hogar tiene una potencia de 24 kW (tres veces más y ocupa tres veces menos que las actueels”].

Productie in Spanje en China is mogelijk dankzij de bijdrage van CHINT Group, een multinational Chinese bedrijf gespecialiseerd in de automatisering, energie-opwekking en de productie van zonnepanelen.

Het opschalingstraject bestaat uit twee fasen. De eerste, waarin 30 miljoen euro wordt geïnvesteerd, zal de bouw van de 20 productielijnen in de fabriek in Yecla behelzen.  Hier worden jaarlijks   80 miljoen cellen geproduceerd.

Als de eerste fabriek klaar is, zal tussen maart en juni begonnen worden met 5 productielijnen, wat zal toenemen tot 20.

De tweede fase zal een investering 350 miljoen euro inhouden voor de grootste fabriek, waar 7000 mensen gaan werken in waar 2019  een piek omzet van 3-4 miljard euro bereikt zal worden [helaas geen inzicht in de aantallen cellen]

 

Goed, tot zover de vertaling.

Ik volg de ontwikkelingen in grafeen eigenlijk al vanaf dag 1 en de grafeenbatterij/ultracapacitor heeft altijd mijn fantasie geprikkeld en als het verhaal hierboven geen hoax zal blijken te zijn dan heeft grafeen zijn beloftes waargemaakt en is het POEF, game over voor Shell.

Alleen bijstand als je baan in eigen huis zoekt

De overheid helpt je alleen met inkomenssteun, in geval van werkloosheid, als je naar een baan in je eigen woning zoekt. Zoek je naar een baan bij jou in het dorp of in een stad verderop, pech, dan geen bijstandshulp……. Die vergelijking kwam bij me op toen ik het volgende bedacht:

Ik verkoop nu een aantal maanden duurzame energiesystemen aan particulieren en bedrijven. Ik zet daarbij zo veel mogelijk in op “all-electric” want in een beetje gas besparen geloof ik niet, de gasmeter moet er uit. Ik elektrificeer het huis en daarvoor zijn wat dure apparaten nodig. Ik was er al snel achter dat ik heel veel mensen kan helpen met een duurzaamheidslening. Dat zijn leningen met extreem lage rentes en hele goede voorwaarden. In heel veel plaatsen kan ik klanten helpen met bijvoorbeeld de duurzaamheidslening van de Stichting Volkshuisvesting Nederland. Deze SVN-lening tot €15.000 kent een rente van 1.6%. Daarmee is geld lenen extreem goedkoop en je moet het besteden aan doelen die energie besparen. Het consumentenrisisoco van “lenen kost geld” is nul, je bespaart veel meer dan de lening kost. Vaak wel het dubbele.

Voorwaarde is wel dat de verbeteringen op, in of aan je huis plaatsvinden. “Logisch”, zult u zeggen, maar ik wil jullie meenemen met mijn gedachtengang. 

Zonnepanelen op je dak

De lening wordt heel vaak gebruikt om zonnepanelen te kopen en zo zelf groene stroom te maken. Prima idee natuurlijk, maar zonnepanelen leveren verhoudingsgewijs erg dure stroom. Waarom zou je als overheid niet inzetten op zoveel mogelijk “Bang for the Buck”? Een zonnepanelensystemen dat 3000 kWh per jaar oplevert kost ongeveer €5000. Dat dat toch uitkam komt omdat je geen energiebelasting betaalt over zelf opgewekte stroom. Als je windaandelen zou kopen voor 3000 kWh dan kost dat €200 per 500kWh ofwel €1200. Toink. Da’s minder dan een kwart. Je draagt nog wel €120 per jaar bij aan het onderhoud van je windmolen, maar toch, da’s peanuts. Een duurzaamheidslening voor windaandelen die 3500 kWh opleveren kost €11 per maand, 10 jaar vast. De goedkoopste kolenstroom €34 per maand, 1 jaar vast. U leest dat goed. Maar de overheid heft evenveel belasting op windenergie als op bloedkolenstroom, zonnestroom is tax-free.

 
En het maakt voor die elektronen echt niet uit of ze van de boerderij van boer Harm helemaal naar jouw huis moeten reizen, of vanaf je eigen dak. Ze moeten hooguit een stapje extra maken door de stadstransformator, maar het hele landelijke stroomnet omzeil je. Het is gewoon lokale duurzame energie.

Nu volgt jullie hele “ja maar” lijst van postcoderozen, salderen enzovoort maar dat is allemaal politiek. Daar heb ik niet zoveel mee. Ik wil de planeet fossielvrij, daar moet de politiek maar even voor wijken. Ik wil er voor pleiten dat de overheid stroom van eigen dak gelijk gaat behandelen als CO2-vrije stroom uit de regio. Het doel is de uitstoot verlagen, niet het nationale dak verglazen.

Ik vind zonnepanelen cool en mooi maar niet iedereen kan of wil ze plaatsen of betalen. Wel kan iedereen via windaandelen zijn eigen CO2-vrije energie opwekken. En als de overheid echt een energierevolutie wil veroorzaken dan gaat ze mensen toestaan om windaandelen te financieren met een SVN-lening. Dan kan zelfs iemand met een bijstandsuitkering meehelpen met verduurzaming van het elektriciteitssysteem. Stroom kopen deed hij toch al, dat kan hij ook voor de helft van wat ie nu betaalt.

Red de laadpaal!

Sinds twee maanden rij ik Plug-in-Prius en probeer ik zoveel mogelijk duurzaamheidsadvies-klantbezoek-gesprekken elektrisch af te leggen.

Ik laad de Prius thuis vol met 3 kWh wind of (eigen) zonne-energie en kan daar als ik lief ben voor de snelheidsregelaar zo’n 18 kilometer ver mee komen voordat de paarden in het vooronder hun hoeven mogen laten trappelen.

Als ik bij de klant aankom open ik The New Motion app om te kijken waar een laadpaal in de buurt is, want in de drie kwartier die zo’n gesprek meestal duurt kan ik weer bijna voltanken voor 18 kilometer terug. Ik krijg hierdoor elke dag ook nog eens flink wat minuten wandelen kado, een onverwacht voordeel van m’n plug-in.

Toen ik mijn landelijke laadpalenpas aanvroeg wist ik al wat de laadkosten zouden zijn en die nam ik voor lief, want op wind rijden is voor mij ongelooflijk belangrijk.

Maar hoe langer ik (lege) laadpalen bezoek hoe meer het volgende gaat knagen:

Een laadpaalkilowattuur is duurder dan op benzine rijden!

En dat geldt niet alleen voor mij, die voor elke geladen kilowattuur ook nog eens 35/3= 12 cent laadboete moet betalen om de “transactiekosten” van TNM van te kunnen betalen. Terwijl die kosten volgens mij (contactloos betalen) maximaal 15 zijn, ongeacht de hoeveelheid stroom die je afneemt. (Zie website van pin.nl)  

Ik rijd maar 18 kilometer op de laadbeurt. En ik rijd ongeveer 21 kilometer op een liter benzine van 1.40. Dus laadpaalrijden is DUURDER dan op benzine rijden.

Thuis laden kost me 51 cent, dat is wel veel goedkoper dan benzine. Ik heb dit aangekaart bij The New Motion en voorgesteld om plug-ins met kleine accu een standaardtarief van 1 euro te laten betalen. Iedereen wint dan. Maar TNM duikt achter hun contract en wijst naar “de energie leveranciers”.

Fair enough. Je kunt geen korting van 50 cent geven als je maar 20 cent verdient. We moesten dus maar eens gaan kijken bij de ….

Energieleveranciers
Stroom leveren op enige schaal anders dan huishoudelijk gaat voor tarieven van onder de 5 cent per kilowatt. En die prijzen staan ZWAAR onder druk. Als je energie koopt tegen spotprijzen kan je al geregeld bijna nulprijzen krijgen en ik voorspel dat we dit jaar geregeld negatieve spotprijzen gaan zien : je krijgt betaald als je afneemt (let op heldere winderige weekeinden dit jaar). In zo’n energieprijzenlandschap heeft het geen pas om 35 cent per kilowattuur in rekening te brengen bij de klant. Dat is het dubbele van wat klanten thuis betalen (waar ze als kleinverbruikers door de overheid al een poot uitgedraaid worden door de energiebelasting die maar tot 10.000 kWh geldt). Bovendien zal je als laadpalenexoloitant met een grote gele LED op je paal EV’s moeten gaan lokken om van die negatieve prijzen te kunnen profiteren. Je zal daar de EV-rijder die zijn accu aan jullie beschikbaar stelt wel voor moeten belonen.

RED DE LAADPAAL!

En zo kom ik bij mijn slotbetoog. Het wordt de allerhoogste tijd dat iemand die zowel TNM als de energieleveranciers goed gezind is (Marjan Minnesma?) om mijn noodkreet op de agenda te zetten. Want als dit zo doorgaat dan wordt het kind met het badwater weggegooid: geen hond gaat nog publiek laden, veels te duur. Ik zou dat doodzonde vinden want elke plug-in die op locatie even voltankt bespaart een serieuze hoeveelheid CO2, en rijdt vervolgens uitstootvrij de woonkern weer uit.

Lars Boelen

Trusted Advisor Duurzaamheid

Naschrift 18-3-2016: Wow, dat duurde niet lang 🙂

Duurzaamheid verkopen: Wife Acceptance Factor

Lieve echtgenotes van Nederland,

Zo, week 6 in de duurzaamheid zit er op en de eerste sets zonnepanelen zijn verkocht. Maar een heel veel groter deel van mijn uitgebrachte offertes ligt op de keukentafel, naast de bank of verstopt in het nachtkastje.

Uhh??.. Hoor ik u denken…. Ja inderdaad, verstopt in het nachtkastje. Ik weet dat omdat ik nu, na drie, vier keer na-bellen al een paar keer het hoge woord heb horen uitspreken:

– “Om persoonlijke redenen zien wij af van de zonnepanelen” (daar waar mevrouw de broek stevig aanheeft) 

– “Mijn vrouw vindt ze niet mooi” (waar de scheiding al wat dichterbij is)

En ik vind dat eigenlijk heel jammer. Niet alleen omdat ik een uur in de auto zat, een uur lang het product, proces, voordelen, klantwensen, toekomstbeelden en wat al niet meer de revue liet passeren en een uur stak in offerte op papier zetten en controleren. Dat is het risico van het vak, dat heb ik ingecalculeerd. En als de business case tegenvalt door net iets teveel schaduw dan heb ik daar vrede mee. Nee ik vind het vooral zo jammer dat er de komende 5 jaar in huizen X, Y en Z het onderwerp “de energietoekomst van Nederland” niet meer aan de orde komt.

Maar we hebben haast dames! In 2020 is het gas op en Poetin levert het niet als vriendendienst hoor! En onze aarde heeft al helemaal geen tijd meer om naar uw esthetische bezwaren te luisteren.

En het verbaast me eerlijk gezegd ook, Nederlands grootste duurzaamheidsambassadeurs zijn allemaal vrouw: Marjan Minnesma, Liesbeth van Tongeren, Anne-Marie Rakhorst, Marianne Thieme, Anne-Marie Pronk, @StoereVrouwen, @ClimateBabes en noem ze maar op. Kom op dames, sluit U aan!!!

Dus nog 1 keer: ik lever alleen maar mooie en kosteneffectieve systemen, die tot ver na uw pensioen de vaste lasten sterk terug dringen. Als u een schuin dak heeft dan lever ik indien gewenst passtukken zodat er geen lelijke trappertjes op uw dak komen, en als U nu “ja” tegen uw echtgenoot zegt dan bent u daarna, beloofd, 25 jaar van me af.

Jullie aller Lars

XXX 

——————————-

Dank @StefanvdEijk voor de titel 🙂

Waarom de transitie gewoon gaat lukken…accutechniek

Na alle euforie van de afgelopen dagen tijd voor reflectie. Ik heb de resultaten van de #klimaatzaak ook aan mijn internationale netwerk voorgelegd en daar zitten nogal wat kernenergiefans tussen (en dan vooral fans van de nog niet bestaande Thoriumtechnologie). Het punt dat zij keer op keer maken is dat duurzame energie zo’n ontzettend lage dichtheid heeft, dat je enorme oppervlaktes met “zon en wind” moet volplanten om maar in de buurt te komen van zelfs maar 1 kerncentrale. Als je gaat kijken hoe snel je met kerncentrales 100% van je benodigd energie kan realiseren dan lijkt het ook wel erg aantrekkelijk. Maar toch kies ik voor zonne-energie en wind. Waarom?

  

Kernenergie is eigenlijk steenkool 2.0

Je bouwt een paar peperdure centrales (met publiek geld), koppelt die aan het electriciteitsnet en klaar is Kees. Iedereen blijft met handen en voeten gebonden aan energiebedrijven en overheid. Energiebedrijven hebben geen enkele incentive om diensten voor klanten goedkoper te maken en onze Fossiele Overheid 1.0 moet door burgers en rechters op het juiste pad worden gehouden. En dat leidt gewoon nergens toe, het gaat te traag en winsten komen op plekken terecht waar ze nooit meer terugvloeien naar de samenleving. Eigenlijk is het zoals onze Minister van Tegenspraak vanmiddag zei:

  
Samenleving 2.0

Ondanks dat kernenergie ons probleem op zou kunnen lossen kies ik er daarom niet voor. Als iedereen zelf zijn eigen energie opwekt en wat ie overheeft deelt met de gemeenschap dan komen we wél een stap verder. Binnen no time kunnen we alle daken volleggen en bufferen we de energie op zo’n grote schaal dat we samen een megagedistribueerde megakerncentrale hebben.

Gisteren en vandaag troffen twee nieuwsberichten mij als een donderslag:

opslagkosten gaan naar 100€ per kWh

opslagcapaciteit verdubbelt binnenkort door grafeen-lithium-ion

Over een jaar of vijf hebben we dus een tafelmodel koelkast op zolder staan waar we de dagproductie van onze zonnepanelen in op kunnen slaan. Hij zal ongeveer 1000€ kosten en zichzelf in twee jaar terugverdienen. Het wordt zo’n totale no-brainer om zo’n ding neer te zetten en aan je zonne-omvormer te hangen.

Voor twee tientjes hang je er een kastje tussen die realtime de actuele stroomprijzen bijhoudt: als de stroom goedkoop is en je hebt nog ruimte dan “download” je wat energie, als de energie rond GTST duurder is dan upload je wat je kan missen. Case closed. Huishoudens worden 100% fossielvrij. 

Als je een beetje snugger bent als energiebedrijf dan bouw je geen gascentrales meer maar buffercapaciteit en wordt je handelaar in electronen. Goedkoop inkopen, duur verkopen. Appeltje eitje.

Als we onze overheid dan ook nog zachtjes Nudgen naar kerosinetax en BTW dan kosten retourtjes Antalja gewoon €1500 p.p zodat funvliegen iets uit de geschiedenisboekjes wordt. Schiphol e.o. wordt weer een fijne plek om te wonen, Parijs en Berlijn doen we met de TGV, reistijd daarnaartoe is met de trein net zo lang als nu met in en uitchecken inbegrepen.

Ik ben echt heel optimistisch over onze fossielvrije toekomst, als we maar durven te investeren in onszelf ipv in centralistische infrastructuur en overheid.

Lars & Doris & Vrienden

Fossielvrij (eindelijk)

Jullie hebben me een poosje moeten missen maar de grote verbouwing in mijn leven is zover gevorderd dat er weer tijd voor bloggen ontstaat. Ik zit op mijn nieuwe stek: een hoekwoning uit 2002 waar ik mijn fossielvrije leventje op ga bouwen. Fossielvrij is wel echt mijn ding, ik geloof er heilig in dat ONZE generatie de puinzooi van Kamp, onszelf en onze ouders op moet ruimen en onze gasverslaving en olieverslaving ongedaan moeten maken zodat de generaties na ons een kansje hebben om op een bewoonbare planeet te mogen wonen.

Plan

De woning die ik uitkoos heeft alles in zich om omgebouwd te kunnen worden naar fossielvrij: veel dakruimte op oost, zuid en west, goed geïsoleerd, veel ruimte voor apparatuur. De vorige bewoners (met 1 jarige baby) betaalden 150€ per maand aan alle energie. Ik maakte een meerjarenplan om de woning stap voor stap te defossieliseren maar het toeval hielp me een handje. Mijn plan was:

2015 gaskookplaat er uit, koken op inductie (kookplaat zit “achter de meterkast” dus dat zou een eitje worden)

2015 douche-WTW om warmwaterverbruik drastisch te verlagen. Warmtegedrag woning leren kennen.

2016 zonnepanelen – doel: nulopdemeter

2017 iets warmtepomp-achtigs : doel fossielvrij

Inductiekoken

Als man alleen zonder huisraad stond pannenset hoog op de actielijst en aangezien “inductie” op mijn prio-wensenlijstje stond was een inductiepannenset een van mijn eerste uitzetonderdelen. Ik kocht een showroominductiekookplaat en bestelde de electricien voor de dag na de sleuteloverdracht. Wat heb ik genoten van de gaskookplaat loskoppelen! Voelde echt als een daad voor Groningen, hoe weinig gas een kookplaat ook maar gebruikt, het was een beginnetje. Inductiekoken blijkt erg leuk en makkelijk trouwens! En de kookplaat schoonmaken na overgekookte aardappels: 5 seconden werk! Briljant!

ZelfStroom

Terwijl ik op zoek was naar een energieleverancier kwam ZelfStroom met zijn crowdfundactie op Symbid waardoor ik opeens aandeelhouder in een zonnestroomvernieuwer werd en een kortingsvoucher voor eigen zonnepanelen kreeg. Die was snel verzilverd waardoor de opdracht voor een dak vol panelen snel gegeven was. Zelfstroom regelt ook groene energie voor je terwijl je op je panelen wacht, super!
Warmtepomp

Maar het dak dat vol moest was nog bezaaid met Verbrandingsluchtafvoer, rioolbeluchting en WTW-afvoer. Dus stoute schoenen aangetrokken, spaarbankboekje nog eens bekeken en besloten om mijn fossielvrije droom maar gelijk in vervulling te laten gaan. Ik heb bij Tinus de Vreugd (@Thermopunt) een CO2-warmtepomp gekocht, de AquaEco2 van Sanden. Deze warmtepompen worden in Japan (kerncentrales, alles electrisch) veel gebruikt en Tinus jarenlange ervaring in de koel- en verwarmingsindustrie gaven mij het vertrouwen met hem in zee te gaan, hoewel het pas de tweede van Nederland zou worden….Toch spannend. Redenen voor de aanschaf van “zijn” systeem:

– warmwater tot 65 graden waar goedkope WP’s tot 35-40 graden gaan.

– boiler van 200 liter, afgestemd op dimensionering systeem

– geen giftig of brandbare warmtedrager (er zit een halve kilo CO2 in die bij eventuele lekkage de trap af stroomt en totaal ongevaarlijke concentraties oplevert)

– douchewater en verwarming in 1 systeem, K.I.S.S. leek me wel een goed ontwerpprincipe, ondanks dat ik eerder aan een heatpipesysteem voor douchewater had gedacht.

En zo zit ik 30 dagen nadat ik de sleutel kreeg in een huis dat afgesloten is van het gas, op groene stroom draait, en over twee weken zijn eigen energie opwekt.

Ik kan nu al vooruit gaan kijken naar de energieopslagsystemen die Elon Musk op de markt gaat brengen want ik heb mijn doelen voor de eerste drie jaar al gehaald.

Nu eerst maar eens muren gaan sauzen en plinten plakken want dat is een beetje in het slop geraakt en daarna het huis vol temperatuursensoren en stroommeters om het gedrag van de warmtepomp en PV-systeem te kunnen monitoren.

Ik spreek jullie gauw!

Lars

ps. Het project schiet aardig op!

IMG_5545.JPG
IMG_1655.JPG