Sorry voor het drammen Gerrit, ik verdiende je block en ik zit op mijn blaren. Maar ik wil je in deze blog graag uitleggen waarom ik zo’n punt maak van die #BlauweLuchten in relatie tot funvliegen.
Inleiding.
Ik mopper al een jaar of 10 op het vele onnodige gefunvlieg. Ikzelf heb door het buitenlandwerk van mijn pa in mijn jonge jeugd vermoedelijk meer vliegkilometers gemaakt dan menig mens in zijn leven zal vliegen en als boetedoening spring ik nogal eens op de zeepkist. Ik vlieg ook al tien jaar niet meer. Tijdens de uitbarsting van de IJslandse vulkaan onder de Eyjafjallajökull-gletsjer in 2010 hadden we een aantal strak blauwe dagen achter elkaar, juist toen er niet gevlogen werd en dat beeld is me altijd bijgebleven.
Stand van de Vliegtuigwolken Wetenschap
Ik begeef me hier op glad ijs, want het is jouw vakgebied, dat weet ik. En het is ook de kern van ons dispuut vrees ik. Jij vindt dat vliegtuig cirrus (sluierwolken) een natuurlijk fenomeen is, dat deze wolken vanzelf ontstaan, wel of geen vliegtuigen. Wetenschappelijke artikelen over het effect van vliegtuigwolken spreken echter duidelijke taal: het effect is er, en het is serieus.
voorbeelden van artikelen zijn
Global radiative forcing from contrail cirrus (2011)
“We show that the radiative forcing associated with contrail cirrus as a whole is about nine times larger than that from line-shaped contrails alone.“
On the Transition of Contrails into Cirrus Clouds (2000):
“Observations and model estimates suggest that contrail growth is only weakly, if at all, affected by preexisting cirrus clouds.” (dus vliegtuigwolken worden echt door vliegtuigen gemaakt)
En zelfs de World Meteorological Organisation erkend de Cirrus Homogenitus
Wat mij verbaast is dat veel weerpersonen op TV stralende dagen aankondigen waarna er op de dag daarna met geen woord gerept wordt over de oorzaak van het feit dat veel van die dagen verloren gaan als grauwe sluierwolkdagen. Waterig zonnetje, niemand moppert, er was toch zon?
Klimaatzaak
Nu ben ik natuurlijk zwaar gekleurd in mijn mening. Ik heb er mijn vak van gemaakt om op een zinvolle manier een bijdrage te leveren aan de energietransitie. Funvliegen terugbrengen naar volhoudbare proporties is een van de zaken waar ik me hard voor maak. En de effecten van de funvliegerij benoemen is onderdeel van het uitleggen dat we op een andere manier naar onszelf moeten kijken. ‘t is wat het is.
Great Smog of 1952 leidde tot grote veranderingen
Nu dicht ik de weermannen van Nederland een grote rol toe in het benoemen van de rampzalige gevolgen van het vliegen. En ik wil hierbij graag “The Great Smog of London” uit 1952 noemen. Door ongelukkige atmosferische omstandigheden plus een explosieve groei van het verkeer en gebruik van vette kolen voor het verwarmen van huizen ontstond er een smog die in Londen 4.000 tot 6.000 mensen het leven kostte. Het feit dat dit actief benoemd is als “door de mens veroorzaakte mist” heeft er toe geleid dat er wetgeving kwam die de problemen voor het grootste gedeelte oploste. Er is dus een grote rol voor weerprofessionals om unieke atmosferische omstandigheden aan te grijpen om uit te leggen dat er dingen moeten veranderen. Mijn mening.
Corona-blauw
Eind maart 2020 werd het vliegverkeer wereldwijd grotendeels platgelegd. In onze regionen werd zelfs bijna helemaal niet meer gevlogen. Uren gingen voorbij waarin het luchtruim vliegtuig-vrij was, een enkele helikopter daargelaten die met vliegende spoed mensen naar IC’s door het land brachten, maar die vliegen onder de contrail-hoogte. Het toeval wilde dat net op dát moment een hogedrukgebied zich nestelde in onze buurt die zorgde voor noordenwind waardoor er schone droge lucht onze kant op kwam. Ik was niet de enige die overdonderd werd door kobaltblauwe luchten, gezien de hashtag #blauwelucht die trending werd. We kregen op sommige dagen fantastische schouwspellen te zien van wolken die onder “normale” omstandigheden aan flarden gevlogen worden door vliegtuigen. Elke Blauwe Dag die volgde benoemde ik dit, en elke dag hoorde ik dat het toeval was. Ik heb van dat toeval een grafiekje gemaakt. Als herinnering aan een tijd waarin er niet gevlogen werd en we met 17 miljoen mensen mochten genieten van blauwe luchten. De data wordt door het KNMI elke dag online gezet. De grafiek laat zien op welke dagen de zon meer dan 90% van de tijd scheen (kolom SP), een vertaling van ondergetekende voor “een strak blauwe dag”. We hebben dat soort dagen bijna elk jaar wel. In 2018 werden er zelfs 29 over het hele jaar geteld. In 2020 hadden we er tot nog toe 23 in de 60 dagen sinds er niet meer gevlogen werd. Inmiddels wordt er al weer aardig wat gevlogen. Het was een bijzonder experiment.
Samenvattend
Nogmaals, een welgemeend excuus voor dat ik je wellicht niet respectvol citeerde of doordramde. Ik sluit het #blauwelucht-dossier, er moeten weer huizen van een plan voorzien worden.
Yours truly,
Lars
ps 1. De documentaire “Gestolen Licht” laat mijns inziens heel mooi zien wat voor prachtig onderzoek er gedaan wordt naar vliegtuigwolkvorming.
ps 2. Een totaal “shoot from the hip” observatie die me bezighoudt. Het RCP4.5-scenario, wat zo ongeveer het zo goed als het kan gaan klimaatscenario is, gaat er van uit dat door de toename van broeikasgassen in de atmosfeer de radiative forcing ongeveer met 4,5 W/m² zal toenemen. De zon heeft een stralingsvermogen op het Aardoppervlak van ongeveer 1000 W/m² . Het negatieve effect van Cirrus Homogenitus is plusminus 1% (wordt geschat in de documentaire hierboven). Dat is 10 W/m². Dat is 2,5 keer het effect van alleen de broeikasgassen.