(dit stuk is op 2 mei 2013 ook geplaatst op Biflatie.nl)
Ik stond van de week bij de supermarkt en gooide achteloos een Donald Duck op de band voor de jongens. Ik stond voor me uit te dromen en naar de scanbedragen te kijken toen de DD als laatste aan de beurt was. Twee euro veertig! Ik dacht gelijk dat er een foutje in de computer stond, maar na inspectie bleek het te kloppen. Thuis even de stapel van DD’s doorgekeken en mijn vermoeden klopte, de afgelopen 2 jaar is de prijs gestegen van 2,00 naar 2,40 (20%). Zo is de De Donald Duck Index – (c) LB ’13 – ontstaan. Het is een nieuwe economische barometer die een zeer nauwkeurige langjarig (60 jaar inmiddels) beeld geeft van de inflatieontwikkeling in Nederland. De inflatie-indicator is volgens mij een bruikbare maat voor inflatie omdat:
– er zitten geen vervangingseffecten in (iPhone in plaats van PTT aansluiting), de DD is al 60 jaar precies wat het is, een wekelijks stripalbum.
– de prijs van losse nummers DD al sinds 1952 op het nummer gedrukt staat (en je deze bijvoorbeeld op Marktplaats terug kunt lezen)
– hierdoor is voor elke leek de historische prijs tot in lengte van jaren vast te stellen, dit in tegenstelling tot blikken erwtensoep waarvan je het bonnetje moet bewaren om de oude prijs te onthouden
– de productie al 60 jaar identiek is (en elke paar jaar begint de reeks opnieuw, er zit maar een kleine hoeveelheid handwerk aan elke nieuwe DD).
– elke week evenveel velletjes en nietjes
– de productiekosten hebben alle schaalvoordelen en efficiency verbeteringen (offset printing, digitaal publiceren) mee mogen maken en geven dus een goed beeld van de staat van de samenleving
– het team dat DD maakt zal ook ongeveer even groot zijn gebleven (aanname)
– het aantal distributiepunten zal grosso modo gelijk zijn (lees : op loopafstand van de doelgroep) waardoor distributiekosten per nummer ook ongeveer gelijk zullen zijn aan 60 jaar geleden.
Kortom : een prachtige stabiele index. Met een k(w)ekke naam.
(Verbaas mij dat hij nog niet eerder bestond)
Goed dan:
De index geeft aan dat nu voor het eerst sinds de laatste oliecrises (1973 en 1977) de prijs van de DD recht de lucht in gaat. In de jaren 70 verdubbelden prijzen binnen een decennium, dat belooft niet veel goeds voor het huidige decennium!
De schaal van de DDI is logaritmisch, zodat een vaste inflatie (bijv. 3% per jaar) tot een rechte lijn leidt. Ik heb een inflatie van 5,5% in de grafiek opgenomen, je zie dat de echte inflatie meer dan 2x zo hoog is als de inflatie die de regering nastreeft (2,5%).
De rode lijnen geven periodes aan waarin de DD opeens heel snel, heel veel duurder werd.
De 1e Donald Duck uit oktober 1952 kostte fl. 0,20 en die van vorige week €2,40 ( fl. 5,29), ruim 26 keer zoveel.
Opmerkingen
* Donald Duck past de prijs pas sinds 1969 jaarlijks aan, de eerste decennia deden ze het eens in de 8 a 10 jaar met een grote sprong, daarom heb ik geen verticale lijnen bij de eerste paar sprongen gezet. De eerste sprong was in 1957, een jaar met 6,5% inflatie (officieel).
* De Margriet bestaat als weekblad al sinds 1949, en gaat dus 3 jaar langer terug, maar heeft qua productieproces toch veel meer verandering ondergaan (glossy papier, freelancers, omvang om er maar een paar te noemen)
Bronnen vd Donald Duck prijzen:
* Inducks Database
* Marktplaats
* Eigen voorraad
————————-
Update 4-5-13
Sinds dit stuk op biflatie.nl is geplaatst is de aandacht ervoor ge-explodeerd! Blijkbaar is reageren op zo’n eclectisch blog als het mijne lastig, hoogdrempelig, eng en zo, “er hebben pas drie mensen op de hele website gereageerd, daar wil ik niet dood gevonden worden” , maar dat zij zo. Wat ik aan commentaren via twitter kreeg valt uiteen in de de volgende categorien:
– briljant!
– stom (aangevuld met: zo meet je inflatie helemaal niet, het gaat om een mandje produkten)
– …maar de oplages dalen dus de prijs moet wel omhoog
– …maar de salarissen waren in 1952 ook maar Fl. 125 per week.
– hoe zit het met de advertentieinkomsten?
Nummers 1 (bedankt!) en 2 laat ik maar even met rust. Over de andere heb ik nog vragen aan mijn lezers:
– Wie weet hoe de oplages zich ontwikkeld hebben in de loop der jaren?
– zijn er langjarige salaristabellen te vinden van banen die al die tijd, min of meer, hetzelfde zijn gebleven? Ik denk dan aan verpleegsters, pabo leraren, politie agenten en zo.
– hoe operationaliseer je “advertentieinkomsten”. Ik zou wel een steekproef willen doen van 50 DD’s door de jaren heen, en dan paginadelen turven, evenals categorie (speelgoed, disney producten, activiteiten en zo, benieuwd wat ik tegen ga komen).
En als ik al die info heb ga ik mijn stuk herschrijven, nietje erdoor en promoveren bij Willie Wortel in de Donald Duckkunde!
——
Nieuw inzicht van een collegablogger : In de maakindustrie is er een tendens van productiviteitsverhoging, waardoor geproduceerde “dingen” per stuk steeds goedkoper worden (deflatie). Als je als overheid vervolgens een doelinflatie nastreeft (middels geldmarktinterventies e.d.) van X%, dan lijdt dat automatisch tot een inflatie in de dienstensector! Blijkbaar is een Donald Duck meer een dienst dan een ding (dus royalties en salarissen zijn een groter deel van de kostprijs dan papier, nietjes, drukken en distributie).